Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Çukurova bayramlığın giyerken
Çıplaklığın üzerinden soyarken
Şubat ayı kış yelini kovarken
Cennet demek sana yakışır dağlar
1. Yukarıdaki dörtlük konusuna göre aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek olabilir?
A) Satirik B) Epik C) Didaktik D) Dramatik E) Pastoral
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yergi anlamı vardır?
A) Bütün sertliği ile geldi kara kış
Damların üstünde karlar bir karış
B) Nush ile yola gelmeyeni etmeli tektir
Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir
C) Oklar gibi saplanmada kalbe
Vurdukça semadan yere mehtap
D) Gümüş bir dumanla kapandı her yer
Yer ve gök bu akşam yayla dumanı
E) Buğulandıkça yüzü her aynanın
Beyaz dokusunda bu saf rüyanın
Bu tür şiirlerde şair, doğayı açık ve sade bir dille anlatır. Kuşların cıvıltılarını, kuzuların meleşmelerini dizelerden duyabilirsiniz.
3.Yukarıda özellikleri verilen şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Epik B) Lirik C) Didaktik D) Pastoral E) Dramatik
İlyada ve Odysseia ilk ve temel örnekleridir …..şiirin. Uzun soluklu oluşu, hem olağan hem de olağanüstü olaylara yaslanışı, insan ve tanrıları kahraman seçişi en belirgin özellikleridir.
4. parçada boş bırakılan yer aşağıdaki şiir türlerinden hangisi getirilmelidir?
A) epik B) satirik C) pastoral D) didaktik E) dramatik
Konusu daha çok olağanüstü olaylar olan, bir yönüyle ulusların yaşamını derinden etkileyen savaşları anlatan uzun soluklu, geniş oylumlu öyküleme şiirlerdir. Dokusunda masalla tarih, gerçekle düş iç içedir.
5.Yukarıdaki parçada sözü edilen şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lirik B) Dramatik C) Epik D) Didaktik E) Satirik
Tepsilerde vişne kiraz
Şerbet içtim kandım biraz
Dedim gayri durmak olmaz
Remil atılsın ismime
6. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 8’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Uyak kullanılmıştır.
C) 4+4 sekizli kalıpla yazılmıştır.
D) Düz uyak tipiyle yazılmıştır.
E) Ek redife yer verilmiştir.
Çiçek ülkesinden girerken yaza
Örer her doğan gün bir altun koza
Kristal çiçekler açan fıskiye
Ayıklık saçar düş gören bahçeye
7. Yukarıdaki dörtlüğün uyak örgüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Örüşük uyak B) Mani tipi uyak C) Düz uyak
D) Çapraz uyak E) Sarmal uyak
Ey dost aşkın denizine
Girem gark olam yürüyem
İki cihan meydan ola
Devranın sürem yürüyem
8. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Hece ölçüsüyle yazıldığı
B) 2.ile 4.dizelerin birbiriyle uyaklı olduğu
C) 1. ve 3. dizelerde redif kullanıldığı
D) Sarmal uyak kullanıldığı
E) Tam uyağın bulunduğu
Sevda yüceldi gitti
Bıraktı geldi gitti
Gelişi güzel amma
Kalbimi deldi gitti
9. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Tam uyak kullanılmıştır.
B) Epik şiirden alınmıştır.
C) Sözcük durumunda redif vardır.
D) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
E) Mani tipi uyak şeklindedir.
I. Herhangi bir konuda bilgi vermek ve bir şeyler öğretmek amacıyla yazılan şiirlerdir.
II. Tabiat güzellikleri, dağlar ve çoban hayatına duyulan ilgi ve maceraların anlatıldığı şiirlerdir.
III. Divan edebiyatındaki “hicivler”, Halk edebiyatındaki “taşlamalar bu türün diğer örnekleridir.
10.Yukarıdaki özellikleri belirtilen şiir türleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Didaktik – Lirik – Satirik
B) Pastoral – Epik– Satirik
C) Didaktik – Satirik – Lirik
D) Didaktik – Pastoral – Satirik
E) Lirik – Pastoral – Didaktik
Zeynep’e yaptırdım altından tarak
Tara da zülfünü omzuna bırak
Görüşmek isterim yollarım ırak
Zeynep’im Zeynep’im şanlı Zeynep’im
11.Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I., II. ve III. dizelerde zengin uyak kullanılmıştır.
B) Şiirin uyak düzeni “aaab” şeklindedir.
C) 6 + 5 duraklıdır ve 11 ‘li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D) “ak” sesleri arasında tam uyak vardır.
E) Nazım türü koşmadır.
Yeryüzünde yalnız benim serseri
Herkesin dünyada varsa bir yeri
12.Bu dizelerdeki uyak türü aşağıdaki dizelerin hangisinde kullanılmıştır?
A) Şahin pençesinde yavru kuş gibi
Seher sabahında rüya düş gibi
B) Bakışları şimşek gibi çakardı
Yarını görürdü düne bakardı
C) Derdimin yangını sardı gölgeni
Deniz ölesiye severken seni
D) Elbet bir ömre tek sözdür kaderin
Mutlu kıyıları kapıp cennetlerin
E) Fikrim bir hulyaya bazı dalar da
Düşünür, derim ki: “Bu odalarda
(I)Yüzer gemi (II)deryalarda
(III)Dudağının yemi (IV)seker
(V)Süregör (VI)devranı demi
(VII)Devran geçer (VIII)demedim mi
13. Yukarıdaki dizeler düz uyak oluşturması için altı çizili numaralı sözlerden hangileri yer değiştirilmelidir?
A) I. ile II., III. ile IV.
B) III. ile IV., V. ile VIII.
C) I. ile II., V. ile VI.
D) V. ile VI., VII. ile VIII.
E) III. ile IV., VII. ile VIII.
Elbisem gündelik, pabucum delik
Haberin olsa da sobayı yaksan
Yağmur iliğime geçti üstelik
İçim ürperiyor, ya evde yoksan
14.Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Zengin uyak kullanılmıştır.
B) Koşma’nın ilk dörtlüğü biçimindedir.
C) Konusuna göre satirik şiire örnektir.
D) 11’li hece ölçüsü ile yazılmıştır.
E) Uyak düzeni “çapraz uyak” şeklindedir.
Farz et ki bir rüya gördük ikimiz
Gerçekte bu hissi tanımadık biz
Böyle bir masalı yaşamadık biz
Bir varmış bir yokmuş sayalım gitsin
15.Bu dörtlüğün uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mani tipi uyak B) Koşma tipi uyak C) Çapraz uyak D) Sarma uyak E) Örüşük uyak
I. Bir de İstanbul’a geldim ki: bütün çarşı, pazar
Naradan çalkalanıyor, öyle ya… Hürriyet var
II. Kimse farkında değil, anlaşılan, yaptığının
Kafalar tütsülü hülya ile, gözler kırgın
III. Kadın erkek koşuyor borç ederek Avrupa’ya
Sapa düşmekte bizim şıklara, sanırım Asya
IV. Zurnalar şehir ahalisini takmış peşine
Yedisinden tutarak da dayanın yetmişine
V. Çamlıbel sanki şehir, zabıta yok, rabıta yok
Aksa kan sel gibi, dindirecek vasıta yok
16.Yukarıdaki numaralanmış beyitlerin hangisinde zengin uyak kullanılmıştır?
A) I. B) II . C) III . D) IV. E) V.
17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak yoktur?
A) Dün içinden tanısak, dedik artık denizi
Kandıramıyordu yalnız suların şekli bizi
B) Sesin bir sırça gibi kırılmazsa içerde
Beni bugün serilmiş görenler orta yerde
C) Geni anlatmak üzre yazıp her gün bir gazel
Saçlarını çözerek hülya dizinde tel tel
D) Ben çektiğim kimler çeker
Gözlerim kanlı yaş döker
E) Bugün suyun yüzünde, yarın kumsal kenarda
Her gün ölümsüzlüğü anardık dalgalarda
Al yanağın elmas m’ola kar m’ola
Çapraz vurmuş düğmeleri dar m’ola
Acep mislin şu cihanda var m’ola
İnsem gitsem Hindistan’a Yemen’e
18.Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Zengin uyak vardır.
B) Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılmıştır.
C) “m’ola” ifadeleri rediftir.
D) “aaab’’ uyak düzeniyle yazılmıştır.
E) Bir güzellemeden alınmıştır.
19. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak vardır?
A) Koşun çocuklar, koşun kızlar
Avuçlarıma sığmıyor yıldızlar
B) İstedim kendimi bu göle atam
Elimi uzatıp yavruyu tutam
C) İşte gözlerimizde bu suyun derinliği
Bu şehre huzur üfleyendir serinliği
D) Gözler kör sanırsın, sağırdır kulaklar
Yol kenarında dinlenmekte ayaklar
E) Öyle dalmışım ki bu akşamüstü
Bakışımdan utanmış gökyüzü
20. Aşağıda verilen dizelerden hangisi 4 + 4 + 3 duraklı 11’li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur?
A) Yanıp tutuşmadan aylarca yummadım gözümü,
Nücuma sor ki, bu kirpikler uyku görmüş mü?
B) Sarı zeybek şu dağlara yaslanır
Yağmur yağar silahları ıslanır
C) Karartısı çoktur ordusu fena
Dövüşen yiğitler boyanır kana
D) Yaz gelip de beş ayları doğunca
Bülbülün figanı gonca gülünen
E) Aman ne zor imiş burçak yolması
Burçak tarlasına gelin alması
CEVAP ANAHTARI
| 1. | E | 11. | D |
| 2. | B | 12. | E |
| 3. | D | 13. | A |
| 4. | A | 14. | C |
| 5. | C | 15. | B |
| 6. | E | 16. | E |
| 7. | C | 17. | D |
| 8. | A | 18. | A |
| 9. | B | 19. | C |
| 10 | D | 20 | B |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
