Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Kervansaraylardan (I)ayrılıyor ve yolculuğumuzun ikinci durağı Şuayipşehri’ne doğru, tozu dumana kata kata (II)ilerliyoruz. (III)Söylendiğine göre, yirmi kilometre yolumuz var. Ama bildiğimiz yirmi kilometrelik yollara (IV)benzemiyor. Toz fırtınası yolculuğumuza (V)kılavuzluk ediyor.
1.Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerin hangi ikisinde “ünlü daralması” vardır?
A) I. ve II. B) II. ve IV. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) I. ve III.
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “ünsüz değişimi” ne örnek bir kullanım vardır?
A) İki çeşme oldu özleminle gözlerim
B) Sen ki baştanbaşa neşe dolusun şimdi
C) Sevgi sınırsız bir minyatürdür tablo örneği
D) Yeni bir hayata niye başladın, nasıl başladın?
E) İstanbul denince hep seni yaşıyorum.
“Ortalık ağarıyor, şehrin alanı, gittikçe doluyordu.”
3.Bu cümlede altı çizili sözcüklerde görülen ses olayları sırasıyla aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) Ünlü Daralması – Ünsüz Benzeşmesi
B) Ünsüz Değişimi – Ünsüz Benzeşmesi
C) Ünsüz Değişimi – Ünsüz Türemesi
D) Ünlü Düşmesi – Ünsüz Değişimi
E) Ünsüz Türemesi – Ünlü Düşmesi
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ünsüz benzeşmesi” ne örnek bir kullanım yoktur?
A) Bu saatte açık lokanta bulabilir miyim diye sormamalısın.
B) Ara sokaktaki lokantaya gitmeli ve alinazik yemelisin.
C) Bilmediğiniz bir kentte adres bulmak çok zordur.
D) Efsanelerin nasıl yaşatıldığını kendi gözlerinizle görmelisiniz.
E) Sonunda açlıktan bayılmak üzereyken bir lokanta bulursunuz.
Topu topu bir tane yol vardı, nasıl (I)kayboldunuz, diye sormayın, bunu başardık. Örneğin yol birdenbire ikiye (II)ayrılıyordu ve biz hiç aksatmadan yanlış yola (III)giriyorduk. Bir süre (IV)ilerledikten sonra, toprağında çalışan bir köylü görüyor, ondan tarif alıyor doğru yöne (V)dönüyorduk.
5.Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinde hem “ünlü düşmesi” hem de “ünsüz değişimi” vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ünsüz türemesine” örnek sözcük kullanılmıştır?
A) Aldığın hazzın başka bir hazza benzemediğini keşfedersin.
B) Bütün tüllerinin parçalanmasına razı olmak gerekir.
C) Herkes yakalamaktan korkarak kovalar aşkı
D) Kendi varlığını da seversin bir başkasını severken
E) Kendi iç dünyana da tutkunsundur artık âşık olunca
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, türetilirken “ünlü düşmesi” ne uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
A) Saat dokuz sularında
İnanılmaz bir özlem bağrımı deldi
B) Ateş nehrinde gençliğimin
Bir bahar gibi patladın Ankara
C) Boynumda gül madalyonu
Şiirimde gök kuşağı oldun
D) Aşkım ulaşılmaz bir pembe mektuptur
O uzak, eski rüzgârlarında savrulur.
E) Benim önerilerim akla ve bilime dayalı
Miraslar kedilere paylaştırılsın
Şehitler tepesi boş değil
Toprağını kahramanlar bekliyor
Ve bir bayrak dalgalanmak için
Rüzgâr bekliyor
8. Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?
A) Ünlü daralması – ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz değişimi – ünlü daralması
C) Ünsüz düşmesi – ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz değişimi
E) Ünsüz türemesi – ünlü daralması
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “ulama”ya örnek bir kullanım yoktur?
A) Hiç kimsenin açtırma elini, ne olur!
B) Eksik etme yardımını sessiz veriver!
C) Her ne ararsak arayalım kendi içimizde
D) Sözcüklerde kaldı hoşgörünün manası
E) Süresiz özleminden cayır cayır yanıyorum
Âlemde güzeller padişah olsa
Ona hizmet eden kul incinir mi?
Alçak uçan, taştan taşa dokunur
Dalgası çok olan sel incinir mi?
10.Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?
A) Ünlü düşmesi – ünlü daralması
B) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz düşmesi
C) Ünsüz değişimi – ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz değişimi – ünsüz düşmesi
E) Ünsüz türemesi – ünlü düşmesi
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama vardır?
A) Uzun ve ıssız kış gecelerinde yaşayacağı yalnızlığı biliyor.
B) O sonsuz kederi daha şimdiden hissediyordu burada
C) İnsansız, unutulmuş köylerden geçiyordu tren.
D) Her yerde hayatını karartan o eksik cümlenin izlerini görüyor.
E) Birbirlerini yalnızca baba oğul gibi sevecekti onlar.
Bunu, düğünden bir gün önce konağında uzun bir aradan sonra yeniden karşılaştıklarında hissetmiş.
12.Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz Değişimi (Yumuşama)
B) Ünlü (Hece) Düşmesi
C) Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme)
D) Ünsüz Türemesi
E) Ulama
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde, ünlü daralmasına örnek olabilecek bir sözcük yoktur?
A) Sözünü ettiği huzurun ne olduğunu şimdi kavrıyordu.
B) Coşkulu parçalar geçtiğinde içi sızlıyordu.
C) Bir köşeye oturarak onun konuşmalarını dinliyordu.
D) Babasının sesinde bir sitem duymayı bekliyordu.
E) Haliç’te gül kokusu, tuzlu deniz kokusuna karışıyordu.
14. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma harfi yoktur?
A) Şarkı o olağanüstü aşkın ifadesi haline gelmiştir.
B) Kendisini acemice, babasının kollarına bırakmıştı.
C) İz bırakan bir dostlukları ya da düşmanlıkları olmayacaktı.
D) Sanki kasları, çizgilerini taşımakta güçlük çekiyordu.
E) O muhteşem tebessümüyle ama üzgün bir sesle konuştu.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünlü (hece) düşmesine örnek olabilecek bir sözcük yoktur?
A) Gönül rahatlığına kavuşmuş olarak oradan ayrıldı.
B) Bütün sabrına rağmen sinirlenmişti Cevat Bey.
C) Aklının ermediği işler hakkında fikir yürütüyor.
D) Cümleyi tamamlamak için ikisi de fırsat kolluyor.
E) İnsanın ömrünü yakınlık duymadığı biriyle geçirmesi zordur.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ünsüz türemesinin örneği vardır?
A) Elinde bir demet gülle öğretmenler odasına girdi.
B) İsveççe diye bir dil olduğunu, doğrusu, ben bilmiyordum.
C) Sabahtan beri ıssız bir yolda ilerliyorduk.
D) Bir vergi affının çıkacağını sanmıyorum.
E) Annesini göreceği için çok sevinçliydi.
Şahinleyin yüksek uçar,
Kaplan gibi kanlar saçar.
Gökte buluttan nem kapar.
Ben gönlümü bilmez miyim?
17.Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünsüz değişimi B) Hece düşmesi C) Ünsüz benzeşmesi D) Kaynaştırma harfi E) Ulama
18. Aşağıdakilerden hangisinde bileşik sözcüğün oluşması sırasında birden çok ses düşmüştür?
A) Yarın sabah sekizde sizi burada bekleyeceğim.
B) Cuma günü işin vardı, peki dün niye gelmedin?
C) Yedi yaşından büyük olan bu çocuklar, niçin okula başlamıyor?
D) Bu odayı nasıl yerleştireceğinizi size söylediler mi?
E) Kendine özgü bir yöntemle, fırında sütlaç yapardı.
19. Aşağıdaki dizelerden hangisinde ulama yoktur?
A) Her gecenin ardından gün gibi yakışın var.
B) Deli etmiş bu hasret, ırmak ırmak taşmışım.
C) Bir gece geliver, özlemler bitsin.
D) Kanlı yaş ol gözümde, bağrıma sen ak da gör.
E) Aklın, sana ayrıldığın andan beri dargın.
I. Bilmem bana ne oldu, hep seni arıyorum,
II. Özlemin çoğaldıkça huzur bulamıyorum.
III. Petekteki aşk balısın, yediveren gül dalısın.
IV. O yemyeşil gözlerinle sanki başka dünyalısın.
20.Bu dizelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) I. de ünlü daralmasının örneği vardır.
B) II. de ünsüz yumuşamasının örneği vardır.
C) III. de ünsüz benzeşmesini örneklendiren bir sözcük kullanılmıştır.
D) IV. de kaynaştırma harfi almış sözcük vardır.
E) Ulama örneği yoktur.
YANITLAR
| 1. | B | 11. | D |
| 2. | C | 12. | B |
| 3. | B | 13. | E |
| 4. | D | 14. | E |
| 5. | A | 15. | D |
| 6. | A | 16. | D |
| 7. | D | 17. | A |
| 8. | B | 18. | B |
| 9. | D | 19. | C |
| 10. | C | 20. | D |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
