Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Duygularımın yanındaki üvey evladımdır,şiirde anlam.
1.Yukarıdaki cümleye, aşağıdaki cümlelerden hangisi en yakındır?
A) Şiirde özgün olabilme duygu yoğunluğundan geçer.
B) Bazı ozanlar, anlamlı şiir yazmakta çok zorlanır.
C) Şiirde duygu anlamın önünde olmalıdır.
D) Dizelerdeki anlam yoğunluğu şiirin bütünlüğü-ne yayılmalıdır.
E) Hiçbir ozan dizelerine düşünceyi yükleyerek anlam zenginliği oluşturmayı düşünmez.
(I) Günümüzdeki ozanlarımızın büyük bir kısmı, var olan geleceğin içinde dizeler yazıyor. (II) Bu gelecekle iç içe olmanın şuuruyla davranıyorlar. (III) Ancak geleceğin eline doğan ve onun kucağında büyüyen bu gençlerin özgün olamayacağını söylüyor bu eleştirmenler. (IV) Oysa yapılması gereken zorunlu olarak ortaya çıkan benzerlikleri görüp gençleri kınamak değil, onların benzeşmedikleri noktaları tamamlamaya çalışmaktır. (V) Böylelikle gençler de eleştirmenleri köstek değil, destek olarak görmeye başlayacaktır.
2.Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde “öneri” söz konusudur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur?
A) Arkadaşınız da zamanında eve dönemeyeceğini bahane ederek toplantıya katılmamış.
B) Bilgisayarı kullanmayı bilmiyor diye kardeşimi işe almamışlar.
C) İngilizcesi yeterli olmadığı için terfi edememiş.
D) Düzenli olarak her akşam çalışırsan iki ayda öğrenirsin bilgisayarı.
E) Eski işinden ayrılmasının nedeni maaşlarını düzenli alamayışıymış.
(I) Bu cümleler, çok etkileyici; ama pek de hoş değil. (II) Bu satırlarda tanıtılan kişiyi genç bir eleştirmen yermiştir. (III) Fakat ben onun bu cümleleri pek anlayamadığı düşüncesindeyim. (IV) Bu cümlelerde ifade bulan tek farklılık, duyguların büyük bir açıklık,dürüstlük,canlılıkla ortaya konulmasıdır. (V) Bu duyguları hissedecek kadar yaşlanmış hangi dürüst eleştirmen mükemmelliği yakalayamaz ki?
4.Yukarıdaki cümlelerin hangisinde kanıtlanabilir bir yargı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I) Halk edebiyatımızda duygular düşünceler, izlenimler dörtlükler halinde söze dönüşür. (II) Bunlardan maniler; kış söyleşilerinde, bahar bayramlarında, imece usulü çalışmalarda söylenirdi. (III) Bilmeceler ise oyun, şaka gibi bir eğlence olmanın ötesinde bir türlü zeka ve bilgi ölçme aracı olmuştur. (IV) Bunlar, her yerde her zaman rastlanabilen varlık ya da kavramlar üzerine kurulmuştur. (V) Pek çok bilmece kulağa hoş geldiği ve kolayca ezberlendiği için halkımız tarafından sıkça kullanılmıştır.
5.Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerden hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
“İster yaşlı ve deneyimli, ister genç ve yeni olsun her yazarın kendine benzeyen okurları vardır.”
6.Yukarıdaki cümleden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bazı yazarların yaşlı ya da genç, kısacası her yaştan okuru vardır.
B) Okuyucunun niteliklerine göre yapıtlar veren yazarlar kalıcı olur.
C) Her yazar yapıtını oluştururken okuyucusunun beklentilerine dikkat etmelidir.
D) Yazarın duygu ve düşünceleri ne ise okurunun da duygu ve düşünceleri odur.
E) Sürekli okuyucu sanatçının duygu ve düşüncelerini hemen kavrar.
(I) “Gönülden Damlalar” dört bölümden oluşmuş farklı bir şiir kitabı. (II) Birinci bölümde sanatçının gençlik yılla-rının duyguları, hayalleri yer alıyor. (III) Diğer üç bölümde ise toplumsal olgulara, olaylara ait düşünceleri şiirselleştirilmiş. (IV) Özellikle son bölümdeki şiirlerinde günümüz insanının kavram karmaşası dizelerde kendisini bulmuş. (V) Ele aldığı bu değişik duygu ve düşünceler şiir ahengi içinde ustaca yansıtılmış.
7.Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerden hangisi, sözü edilen şiir kitabının içeriğiyle ilgili değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8- Aşağıdakilerden hangisinde bir özeleştiri söz konusudur?
A) “Gecenin Gizemi” romanı, gençlik yıllarıma ait anı tarzındaki bir yapıtımdır.
B) Bir okuyucum: “ Keşke hiç yayımlamasaydınız bu romanı.” diyordu bir mektubunda.
C) O dönem yapıtlarımda “gençlik heyecanı” ön plana çıkmıştır her zaman.
D) O yapıtlarımda içeriği hep önemsedim; ama biçimi ihmal ettiğimin geç de olsa farkına vardım.
E) O yıllardaki yapıtlarda konu yazarın yaşantısın-dan seçilir, yazar düşlerini işin içine katardı.
Çağdan çağa yapıtlar değişiyor, bir süre gölgede kalan, yanlış anlaşılan bir sanatçı, gün geliyor bir sanat hazinesi gibi insanlığı etkiliyor.
9.Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye en yakındır?
A) Sanatsever, sanatçıyı anlamak için çaba sarfederse, sanatçıyla ilgili görüşleri kökten değişebilir.
B) Bir sanatçı hakkında değişmeyen yargılara varılması, sanatçının, çağının gereklerine uygun yapıtlar vermesine bağlıdır.
C) Bazı sanatçılar, sanatseverin düzeyine inemediklerinden yanlış anlaşılıyorlar kimi zaman.
D) İnsanların yaşamın akışı içinde düşünsel yönden değişmesinin sonucunda, sanatçılar hak-kında zaman içinde farklı değerlendirmeler yapması söz konusudur.
E) Toplumu etkileyen kimi sanatçı, genellikle değeri öldükten sonra anlaşılandır.
Sanatçı, “Karanlığın Sessizliği” öyküsünü belki on kez yazdığını, her birinde de değişik öyküler ortaya çıktı-ğını söylüyor.
10.Sanatçının bu sözünden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Aynı konudan farklı öyküler çıkarabilen, yaratma gücü yüksek bir yazar olduğu.
B) Aynı konuyu farklı kesimlere yönelik olarak değişik öyküler biçiminde yazmış olduğu.
C) Öykülerinin dilini seçerken, sözcüklere ayrı anlamlar yükleme yeteneğinde olduğu.
D) Konunun özelliklerine yönelik ayrı tekniklerle yazma becerisinin bulunduğu.
E) Neyi, nasıl, niçin anlatacağına karar veremeyen bir sanatçı olduğu.
11- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikinci yargı,birincinin gerekçesidir?
A) Yanıma oturduğu halde benimle hiç konuşmadı; sanırım bana kızdı.
B) Babam gece gündüz çalışıyor, hiç dinlenmiyor diyebilirim.
C) Bugün zamanında gelemedim; ama yarın tam zamanında buradayım.
D) Salonda gürültü yaparsanız, alt kattakilerin rahatsız olacağını unutmayın.
E) Uzun yıllar öğretmenlik yapmış şimdi bir gazetede yazarlık yapıyor.
“Hak uğruna aldanmanın mutsuzluğu, hak adına aldatanın mutluluğundan yeğdir.”
12.Yukarıdaki cümleye anlamca en yakın olanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğruluk uğruna diğer insanları kandıranların mutluluğu aldananlarınkinden her zaman daha büyüktür.
B) Gerçeği arayan insanlar genelde mutsuz olurlar, gerçeği umursayanlar ise çoğu zaman mutludurlar.
C) Doğrudan yana gözükerek insanları aldatarak mutlu olmaktansa, doğruluk uğruna mutsuz olmak daha yücedir.
D) Mutluluğu doğrulukta arayan insanların mutsuzlukları, gerçeği arayanların mutluluğundan üstündür.
E) Mutluluğun asıl kaynağı doğruluğun önemsenmesinden kaynaklanır.
13- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “koşul” anlamı yoktur?
A) Düşünmeden konuşmaya devam ederse onu uyaracağım.
B) Zamanında önlem alınmadığından İstanbul’un birçok yeri sular altında kaldı.
C) Bu tip soruları dikkatle okuduğunda doğru yanı-ta ulaşırsın.
D) Arkadaşlarınla iyi geçinirsen daha mutlu olursun.
E) Üç gün sonra vermek üzeren benden borç aldı.
14- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur?
A) Kerem Bey’in beğendiğim özelliği, mantıklı düşünmesidir.
B) Sporcumuz rekoru ele geçirebilmek için büyük bir çaba sarf etti.
C) Bu tablo, genç sanatçının üç yılda tamamladığı bir manzara resmidir.
D) Arkadaşlarınızı, biz sizden daha çok düşünüyoruz.
E) Bizim ufaklık sadece kendini düşünür diyebilirim.
(I) Dört genç, köyden atlarıyla akşam karanlığında yola çıktılar. (II) Yeni ufuklara yelken açmak istiyorlardı. (III) Umutluydular, geleceğe bu düşünceyle bakıyorlardı. (IV) O yüzden hepsinin gözlerinde bu parıltının şimşekleri yanıp sönüyordu. (V) Hedefe varmadan da dönmeye niyetli değillerdi.
15.Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerden hangisinde yapılan işin amacı belirtilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I) 20. yüzyılın başlangıcından itibaren aruzdan heceye yöneliş tartışmaları sürüp gider. (II) Hece ölçüsünü ilk kullanmaya başlayanlar, M. Emin Yurdakul’un açtığı yoldan yürüyen genç şairlerdir. (III) Kendilerine “Hecenin Beş Şairi” denilen bu gençler, ısrarla heceyle yazarlar. (IV) Bu gençler de ilk şiirlerini aruzla yazmış, sonra hece ölçüsüyle ürünler vermişlerdir. (V) Ancak dizelerinde somutluğun ötesinde, topluma mesajı olmayan kişisel duygular yer almaktadır.
16.Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerden hangisinde bir “eleştiri” vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
17- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öznel bir değerlendirme söz konusudur?
A) M. Berk, olayın kurgusunu zaman içinde yolculuk biçiminde ortaya koyduğu için okuyucu öyküden uzaklaşıyor.
B) Olayın kahramanı, toplumsal ilişkileri ön plana çeken düşüncelerini “Biz”le başlayan cümlelerle ortaya koyuyor.
C) Roman kahramanın psikolojisini, ruhsal gelgitlerini yazar yapıtına ad olarak verdiğini söyler.
D) Yazar, olayın akışını durduracak biçimde kendi düşüncelerine de romanda yer vermiş.
E) Genç adamın toplumdaki olaylar karşısındaki yalnızlığını yazar: “Ne yapabilirdi ki, yalnızdı.” sözleriyle verir.
18- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı anlatım söz konusudur?
A) Victor Hugo; kadınların zayıf, anaların güçlü olduğundan söz eder.
B) Tolstoy: “Parasız, düşünür; paralı olan iki misli düşünür.” Der.
C) Bu genç ozanın şiirlerinde biçim ve içerik mükemmele ulaşmıştır.
D) Bu akşam size gelebileceğimi sanmıyorum, dedi arkadaşım.
E) Hiçbir zafere çiçekli yollardan gidilmez, diyen La Fontaine’e katılmamak mümkün mü?
“İstanbul Boğazı’na üçüncü köprü ya da tüp geçit yapılması plana alındı; ama _ _ _” cümlesinden sonra aşağıdakilerden hangisi gelmez?
A) gerekli parasal destek bulunamadı.
B) şehrin yapısı buna olana vermiyor.
C) yapılması bir süre daha ertelendi.
D) yapılması, trafiği bir düzene koyacak.
E) işi yapabilecek firma bulunamadı.
Tarihi, antik tiyatroya toplanmış yedi bin kişilik bir izleyici topluluğu _ _ _ , ilk notaların çalınmasını bekliyordu.
20.Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakiler-den hangisi getirilemez?
A) nefes nefese B) nefesini tutmuş C) çıt çıkarmadan D) pür dikkat E) kulak kesilmiş
YANITLAR
| 1. | C | 11. | A |
| 2. | D | 12. | C |
| 3. | D | 13. | B |
| 4. | B | 14. | D |
| 5. | E | 15. | E |
| 6. | D | 16. | E |
| 7. | A | 17. | A |
| 8. | D | 18. | A |
| 9. | D | 19. | D |
| 10. | A | 20. | E |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
