1. Aşağıdakilerden hangisi “Yazılı Edebiyat” döneminin özellikleri arasında yer almaz?
A İlk alfabelerimiz Göktürk ve Uygur alfabeleridir.
B) Bu dönemin yazılı eserlerinde dönemin kültürel unsurlarına rastlanılır.
C) ) Bu dönem Türklerin yazıyı kullanmalarıyla başlar.
D) Yazılı dönem ürünleri Göktürkçe ve Uygurca olarak yazılmışlardır.
E) Yazılı Edebiyat döneminde yalnızca din dışı konularda yapıtlar verilmiştir.
1893 (I) yılında Danimarkalı (II) Thomsen (III) anıtlardaki yazıyı çözmüş, Rus bilgini (IV) Radloff, (V) yazıtların çevirisini yaparak dünyaya tanıtmıştır.
2.”Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri)” ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde “destan” türü ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?
A) Türk destanlarının günümüzdeki mevcutları kendi kaynaklarımızdan derlenmiştir.
B) Destanlar, bir ulusun kaderini ilgilendiren konuları işlediğinden ortak bir vicdanı yansıtır.
C) İran, Çin ve Arap belgeleri Türk destanları için önemli kaynaklardır.
D) Destanlarımızın önemli bir kısmı yazıya geç geçirildiğinden aslından uzaklaşmıştır.
E) Türk destanlarındaki mitolojik öğeleri ışık, rüya, demir, ağaç, altın, at, yay, kurt, mağara gibi unsurlar oluşturur.
731’de yazılıp dikilen ilk anıttır. (I) Yazarı, Yollug Tigin’dir. (II) Tarih ve anı özellikleri taşıyan Tonyukuk Anıtı’nda oldukça sade bir dil kullanılmıştır. (III) Anıtlarda, daha çok Çinliler ile yapılan savaşlar, Türk milletinin Çin tutsaklığından kurtuluşu anlatılır. (IV) Anlatımda çok fazla atasözü yer almaktadır (V)
4.“Tonyukuk Anıtı” ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
5. Aşağıdaki destanlardan hangisinin ait olduğu ulus yanlış verilmiştir?
A) Ramayana – Hint B) Eneid – Latin
C) Nibelungen – İngiliz D) Kalavela – Fin
E) İgor – Rus
6. Türklerin kullandıkları alfabeler hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Göktürk, Uygur, Arap, Latin
B) Hun, Göktürk, Arap, Latin
C) Göktürk, Uygur, Fars, Latin
D) Göktürk, Uygur, Çin, Kril
E) Uygur, Göktürk, Çin, Latin
Göktürk Yazıtları, düzyazı şeklinde şiirsel bir anlatımla oluşturulmuşlardır. (I) Anıtlarda sadece din dışı konular işlenmiştir. (II) Göktürk Yazıtları, (Orhun Abideleri) “Türk” kelimesinin içerisinde geçtiği ilk metindir. (III) Göktürk Yazıtları, II. Göktürk devleti döneminde dikilmiştir. (IV) Yazıtlarda I. Göktürk devletinin tarihi anlatılır. (V)
7.”Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri)” ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
8. Aşağıdakilerden hangisi Türk destanlarından biri değildir?
A) Alp Er Tunga B) Şu C) Göç D) Türeyiş E) Şehname
Günümüz Türkçesiyle
Ödlek arıg kevredi Erler kurt misali ağlıyor
Yunçıg yavuz tavradı Yakalarını yırtarak bağırıyor
Erdem yeme savradı Hüzünlü türküler söylüyor
Ajun begi çertilür Gözleri yaşla örtülüyor
9.Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki türlerden hangisine örnek oluşturur?
A) Sav B) Destan C) Sagu D) Koşuk E) Şölen
I. Anonimdirler. Yani kim tarafından söylendiği bilinmemektedir.
II. Destanlar, oldukça uzun yazılardır.
III. Destanlarda yiğitçe bir söyleyiş sezilir.
IV. Destanlarda uyak kullanılmamıştır.
V. Günümüze ağızdan ağıza aktarılarak gelmiştir.
10.Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde“destan” türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
Biçim özelliği bakımından destan ile aynıdır. (I) Nazım birimi dörtlüktür. (II) Kopuz eşliğinde söylenir. (III) Sagularda 7’li hece ölçüsü kullanılır. Ölçü, genellikle 4+3 şeklindeki duraklardan oluşur. (IV) Uyak örgüsü “aaab” şeklinde olup ilk üç mısra kendi arasında uyaklıdır. (V)
11. Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde “sagu” türü ile ilgili verilen bilgi yanlıştır?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
Toplumun ortak malı olan, sözlü gelenekle günümüze gelen ve söyleyeni belli olmayan destanlara “doğal destan” denir.
12.Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğal destan değildir?
A) İlyada ve Odessia B) Şinto
C) Ramayana ve Maharabata D) Göç
E) Çanakkale Şehitlerine
13. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatının “yazılı edebiyat” dönemine ait bir özellik değildir?
A) Yenisey Kitabeleri de bu dönemin yazılı ürünlerindendir.
B) Bu dönemde koşuk, sagu, sav gibi türlerde ürünler verilmiştir.
C) Bu dönemin en önemli ürünü Göktürk Yazıtları’dır.
D) Bu dönemdeki Uygur yazıtlarının birçoğu Budizm ile ilgili dinsel metinlerdir.
E) Göktürk ve Uygur olmak üzere iki tür alfabe kullanılmıştır.
14. Aşağıdaki destanlardan hangi ikisi derlenip düzenlenmiş destanlardır?
A) Türeyiş – Şehname B) Kalevala – Alp Er Tunga
C) Odesa-Şu D) İlyada – Kalevela
E) Şehname – Göç
15. Aşağıdakilerden hangisi Türk destanlarını diğer ulusların destanlarından ayıran bir özelliktir?
A) Kahramanların savaşırken kendi toplumlarının yarar ve mutluluklarını düşünmeleri
B) Manzum savaş ve kahramanlık hikâyeleri olması
C) Genellikle yazıya geçirilemeyip sözlü gelenekte kalmaları
D) Lirik, epik ve dramatik öğelerin bir arada olmaları
E) Savaşlar, yiğitler ve erdemlerin etkili şiirsel söyleyişlerle anlatılması
16. İslam etkisinde gelişen ilk Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Danişment Gazi B) Manas Destanı
C) Timur Destanı D) Köroğlu Destanı
E) Kaybolmuş Cennet
17. Aşağıdakilerden hangisinde Türklere ait İslam öncesi destanlar biri arada verilmiştir?
A) Alp Er Tunga, Türeyiş, Atilla
B) Gılgamış,Ergenekon,Türeyiş
C) Bozkurt, Oğuz Kağan, Manas
D) Gılgamış, Şu, Bozkurt
E) Göç, Şu, Manas
Eski Türkler genel sürgün avlarına …., genel yas törenlerine ……, genel kurban törenlerine …… adını verirler.
18.Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Koşuk, sagu, sav B) Sığır, yuğ, şölen
C) Sagu, şölen, yuğ D) Şölen, sagu, yuğ
E) Yuğ, şölen, sav
19. Aşağıdaki destanlardan hangi ikisi Türklerin bir kurttan türediklerini anlatmaktadır?
A) Oğuz Kağan – Bozkurt B) Ergenekon – Türeyiş
C) Göç – Oğuz Kağan D) Bozkurt – Ergenekon
E) Türeyiş – Bozkurt
20. Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Türk edebiyatıyla ilgili bir kavram değildir?
A) Sav B) Baksı C) Kaman D) Cönk E) Yuğ
21. Aşağıdaki eserlerden hangisi Uygur Alfabesiyle yazılmıştır?
A) Irk Bitik B) Dede Korkut Hikâyeleri
C) Göktürk Yazıtları D) Divan-ı Lügati’t Türk
E) Kutadgu Bilig
22. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Şiirler hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Şiirler ozanlarca kopuz eşliğinde söylenmiştir.
C) Nazım birimi olarak genelde beyit kullanılmıştır.
D) Sözlü ürünler ağırlıktadır.
E) Yabancı dillerin etkisinden uzak bir dil kullanılmıştır.
23. Aşağıdakilerden hangisi doğal destanlar arasında gösterilemez?
A) Nibelungen B) Ramayana C) Ergenekon D) Şinto E) Kurtarılmış Kudüs
I. Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
II. Tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
III. Nazım birimi dörtlüktür.
IV. Dildeki sözcük sayısı sınırlı kalmıştır, yabancı dillerin etkisi yoktur.
V. Doğayla iç içe oldukları için sanatçılar benzetmelerde doğadan yararlanmışlardır.
24.Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi İslamiyetten önceki Türk edebiyatının bir özelliği değildir?
A) I. B) II . C) III. D) IV. E) V.
25. Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ile ilgili bilgi yanlışı vardır?
A) Yabancı dillerin etkisinden uzak, yalın bir dil kullanılmıştır.
B) Doğa sevgisi, yiğitlik, kahramanlık gibi konular işlenmiştir.
C) Şiirler, “sığır” ve “şölen” adı verilen törenlerde “kopuz” eşliğinde söylenmiştir.
D) Hece ölçüsüyle söylenen şiirlerin nazım birimi beyittir.
E) Şiirler, “sagu” ve “koşuk” nazım biçimleri ile söylenmiştir.
……, Destanı, Kırgız Türkleri arasında doğmuştur. Destanın 11. ile 12. yüzyıllarda oluştuğu düşünülmektedir. Bu nedenle İslam’dan sonraki Türk destanları arasında sayılır. 500 bin beyitle dünyanın en büyük destanıdır. Ana teması, Kırgız Türklerinin özgürlük mücadelesi ve bir bayrak altında toplanma ülküsüdür. Destanda Kırgız Türklerinin yaşantısı bütün ayrıntıları ile anlatılmakta; evlenme ve düğün âdetleri, cenaze törenleri, inanışları hakkında bilgi verilmektedir.
26.Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Köroğlu B)Türeyiş C) Manas D) Ergenekon E) Ediğe
YANITLAR
1. | E | 14 | D |
2. | D | 15. | C |
3. | A | 16 | C |
4. | B | 17. | A |
5. | C | 18 | B |
6. | A | 19. | E |
7. | B | 20. | D |
8. | E | 21. | A |
9. | C | 22 | C |
10 | D | 23 | E |
11 | A | 24 | B |
12 | E | 25 | D |
13 | B | 26 | C |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…