Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
(I) Yazarın özgürce seçtiği bir konuda kesin yargılara varmadan kendi görüşlerini anlattığı düzyazı türüne denir. (II) Yazar düşüncelerini kendi kendisiyle konuşuyormuşçasına içten, edebi bir üslupla kaleme alır. (III) Bu tür, edebiyatımıza Tanzimat edebiyatı döneminde girmiştir. (IV)Montaigne, 16. yüzyılda bu türün ilk örneklerini vermiştir. (V) Deneme türünün ilk örneği Ahmet Haşim’in “Bize Göre” adlı yapıtıdır.
1.Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “deneme” ile ilgili bilgi yanlışı vardır?
A)I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
I. Yazar düşüncelerini kendisiyle konuşuyormuş gibi içten kaleme alır.
II. Bir kişinin yaşadıklarını duygu ve düşüncelerini günü gününe kaleme almasıyla oluşan yazı türüne denir.
III. Öznel bir bakışla güncel konuları yorumlayarak yazdığı kısa gazete, dergi yazısında denir.
IV. Bir haberi, dileği, durumu ve düşünceyi birine iletmek amacıyla yazılmış yazılara denir.
2.Aşağıdaki yazınsal türlerden hangisi bu açıklamalar-dan hiçbiriyle ilgili değildir?
A)Günce B)Deneme C)Fıkra D)Röportaj E)Mektup
I. Fıkra
II. Deneme
III. Söyleşi
IV. Eleştiri
3.Yukarıda verilen türler için aşağıdakilerden hangisi ortak özellik olarak söylenemez?
A) Gazetecilikle birlikte doğmaları
B) Ele alınan konuların kanıtlama zorunluluğu olmamaları
C) Batı’dan alınan edebi türler olmaları
D) Subjektif görüşlerin ağırlıkta olması
E) Günübirlik, güncel konulan işlemeleri
I. Bir kişinin başından geçen, tanık olduğu ya da duyduğu olayları anlattığı günü gününe yazı türüne denir.
II. Yazarın özgürce seçtiği bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan kendi düşüncelerini anlattığı düzyazı türüne denir.
III. Herhangi bir kişi, olay, yapıt üzerindeki tek bir yöne ait araştırmaya dayalı inceleme eserlerine denir.
4.Yukarıda verilen özellikler sırasıyla aşağıdaki yazı türlerinden hangilerine aittir?
A) Anı – Fıkra – Gezi
B) Günce – Deneme – Otobiyografi
C) Fıkra – Deneme – Makale
D) Makale – Deneme – Anı
E) Eleştiri – Biyografi – Günce
İlk sinema günlerim dört yaşıma aittir. Babamın görevi dolayısıyla Eskişehir’de bulunuyorduk. Hafızamda hayatımın ilk izleri de burada başlar. Odunpazarı’nın arka sokaklarından birinde oturuyorduk. O yıllarda babamla beraber Adalar’da iki defa açık hava sinemasına gittiğimizi, birinde danslı, müzikal bir Amerikan filmi oynadığını, ikincisinde galiba Üç Ahbap Çavuşlar diye başka bir komedi filmi izlediğimi hatırlıyorum.
5.Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisiyle yazılmış olabilir?
A) Anı B) Biyografi C) Günce D) Deneme E) Gezi
Her …., belirli bir alandaki uzmanlığın ürünüdür. Konusuna göre bu yazıların sözcük örgüsü o bilim dalının terimlerine açılır. Öte yandan, yazarın konusunu rahat, açık ve aydınlık bir biçimde anlatabilmesi, geniş ve zengin bir bilgi birikimine sahip olmasına bağlıdır. Yazarın, söylediklerini kanıtlamak gibi bir yükümlülüğü olduğu için daha önceki çalışmaları da gözden geçirmiş olması gerekir.
6.Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yazı türlerinden hangisi getirilmelidir?
A) Makale B) Söyleşi C) Günce D) Deneme E) Anı
Bu türlerden biri yaşanırken, diğeri ise yaşandıktan sonra yazılır. Bunun için de …. yazarının olaylara bakış açısı şimdi-ki zamana, biraz da geleceğe dönüktür; …. yazarı ise gözlerini geçmişe çevirmiştir.
7.Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) makale – fıkra B) roman – öykü
C) günce – deneme D) anı – tarih
E) günce – anı
On üç yaşından beri şiirle ilgilenen ve bir süre kahverengi kaplı şiir defterine tanınmış şairlerin şiirlerini kendi adıyla yazarak kendininmiş gibi taşıyan B.Borahan’ın “Sevinçlerin Türküsü” adlı ilk şiiri, Eskişehir Atatürk Lisesi öğrencileri tarafından çıkarılan ve şair Özdemir Asaf’ın matbaasında basılan Dönüm dergisinde yayımlanmıştır. Böylece adı şaire çıkan B.Borahan’ın şair kimliği de onaylanmış olur. Ancak şairlik sevdası yüzünden eğitimini hiç önemsememiştir.
8.Bu parça aşağıdaki türlerden hangisine ait olabilir?
A)Anı B) Biyografi C)Söyleşi D)Deneme E)Eleştiri
9. Aşağıdakilerden hangisi tragedya ile komedyanın ortak yönlerinden biridir?
A) Dil, genellikle soyluların dilidir ve kaba sözcüklere yer verilmez.
B) Acı veren vurma, kırma gibi kötü olaylar sahnede gösterilmez.
C) Koro vardır ve oyun üç birlik kuralına uyulur.
D) Daha çok halkı güldürerek eğlendirme ve düşündür-meyi amaçlar.
E) Kahramanlar tanrılar, tanrıçalar ve soylular arasından seçilir.
10. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özelliklerinden biri değildir?
A) Seyirciyi güldürme yoluyla düşündürme ve doğru yola yöneltme amacı güder.
B) Kahramanlar çoğunlukla halk tabakasından kişilerdir.
C) Üslupta soyluluk aranmaz, her çeşit kaba söz ve şakalara yer verilir.
D) Konularını daha çok tarihten ve mitolojiden alır.
E) Üç birlik kuralına uyulur.
(I) Öyküde olaylar romana göre genellikle yüzeysel olarak anlatılır. (II) Kişiler çoğu zaman hayatlarının belli bir dönemi içinde ele alınır. (III) Öykülerde kişiler detaylı tasvirlerle anlatılan çok yönlü insanlardır. (IV) Kabul gören sınıflandırmaya göre öyküler olay ve durum diye ikiye ayrılır. (V) Modern anlamda öykü Türk edebiyatında Tanzimat’tan sonra görülmeye başlanmıştır.
11.Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde öyküyle ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
A)I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
12. Aşağıdakilerden hangisi klasik tragedyanın özelliklerinden biri değildir?
A) Seyircide acıma ve korku duyguları uyandırarak ruhu tutkulardan kurtarma amacı güdülür.
B) Kişiler doğaüstü varlıklardan ve kral, prens,kraliçe gibi yüksek zümreden kişilerdir.
C) Ahlaka ve erdeme üstün değer verilir.
D) Eser baştan sona kadar ciddi bir hava içinde geçer.
E) Konular çağdaş toplumdan ve güncel yaşamdan alınır.
Her iki türü de denemiş olan yazarın bu türler hakkındaki düşünceleri şöyle:”….hayat apartmanının bütününü her katta biraz bekleyip soluklandıktan sonra dolaşır. ……. ise katlarda bolca zaman harcar, ayrıntılı bir şekilde bir araştırma yapar ve hayat apartmanını öyle dolaşır.”
13.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki düzyazı türlerinden hangileri getirilmelidir?
A) Tiyatro – Roman B) Makale – Fıkra
C) Deneme – Eleştiri D) Öykü– Roman
E) Anı- Günce
Romanlar konularına göre sınıflandırılırlar. Ruh çözümlemelerine yer verilenler, gelenek ve görenekleri anlatanlar, yabancı ülkelerin doğa ve insanlarını anlatanlar, belli bir düşünceyi savunanlar, bir sanatçının ya da önemli bir kişinin yaşamını konu edinen romanlar bazı roman türlerindendir.
14.Yukarıdaki parçada aşağıdaki roman türlerinden hangisi hakkında bilgi verilmemiştir?
A) Psikolojik roman B) Otobiyografik roman
C) Töre romanı D) Tezli roman
E) Egzotik roman
Genellikle işitsel ve toplumsal bozuklukları, komiklikleri ortaya sererek seyirciyi güldürme yoluyla düşündürme ve doğru yola yöneltmeyi amaçlayan tiyatro türüdür.
15.Yukarıda hakkında bilgi verilen tiyatro türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Komedya B)Tragedya C) Dram D) Meddah E) Ortaoyunu
16. Aşağıdaki düz yazı türleriyle ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Bir haberi, dileği ya da duyguyu, yanımızda olmayan birine iletmek amacıyla yazılan yazılara mektup denir.
B) Çehov tarzı öykülerde olaydan çok, anlatıma önem verilmiştir.
C) Dram, insan yaşamının acı, tatlı, gülünç yanlarını birlikte yansıtan tiyatro türüdür.
D) Roman ve öykü türleriyle ilgili temel ayrım uzunluk-kısalıkla ilgilidir.
E) Divan edebiyatındaki tezkireler konu bakımından anı türü ile benzerlik gösterir.
17. Aşağıdakilerden hangisi dramın özelliklerinden biri değildir?
A) Konusunu günlük yaşamdan ve tarihten alır.
B) Kahramanlar soylu kişilerden seçilir.
C) Her türlü olay seyircinin gözü önünde yapılabilir.
D) İngiliz yazar Shakspeare dramın ilk ürünlerini vermiştir.
E) Hayatı olduğu gibi yansıtır.
18. Aşağıdakilerden hangisi trajedi ve komedinin ortak özelliklerinden biridir?
A) Kahramanların yüksek zümreden olması
B) Üslubta mükemmelliğe yer verilmesi
C) Üç birlik kuralına uyulması
D) Konularının mitolojiden ya da tarihten alınması
E) Kaba sözlerin kullanılmaması
(I) Komedide kahramanlar sıradan insanlardan oluşur. (II) Her türlü olay sahnede gerçekleşir. (III) Komedide olay aynı gün ve aynı yerde gerçekleşir. (IV) Rastgele sözcükler komedide kullanılmaz. (V) Komedi günlük yaşamdan konusunu seçer.
19.Yukarıdaki parçada numaralı cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
20. Aşağıdaki yargılardan hangisi dramın, komedi ile trajedinin birleşiminden oluştuğunu gösteren bir yargıdır?
A) Konusunu günlük yaşamdan alması
B) Kahramanlarının sıradan insanlardan olması
C) Üç birlik kuralına uyulması
D) Hem acıklı hem gülünç olayların aynı oyunda olması
E) Anlatımda mükemmeliğe önem verilmesi
CEVAP ANAHTARI
| 1 | C | 11 | E |
| 2 | D | 12 | C |
| 3 | E | 13 | D |
| 4 | B | 14 | B |
| 5 | A | 15 | A |
| 6 | A | 16 | E |
| 7 | E | 17 | B |
| 8 | B | 18 | C |
| 9 | C | 19 | D |
| 10 | D | 20 | A |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
