Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Göktürk alfabesi, 38 harflidir. 25 sessiz, 4 sesli 9 da birleşik sesten oluşmuştur. (I) Göktürk Yazıtları, yabancı etkilerden uzak, arı bir Türkçe ile yazılmıştır. (II) Anıtlarda; aliterasyonlar, benzetmeler, atasözleri ve deyimler çok fazla yer alır. (III) Taşların bir tarafı Çince, üç tarafı da Göktürk alfabesiyle yazılmıştır. (IV) Kitabelerin yazarı Bilge Kağan’dır. (V)
1.Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde “Göktürk Yazıtları” ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Aç ne yimes, tok ne times.
Ağılda oğlak toğsa arıkta otı öner.
Arpasız at aşumaz.
Alın arslan tutar, küçin sıçgan tutmas.
2.Yukarıdaki örnekler aşağıdaki türlerden hangisine örnek oluşturur?
A) Sav B) Sagu C) Koşuk D) Destan E) Semai
3. Aşağıdakilerden hangisi “İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı”nın özelliklerinden biri değildir?
A) Şiirlerin ölçüsü hece ölçüsü nazım birimi dörtlüktür.
B) Şiirlerde daha çok yarım uyak kullanılmıştır.
C) Ölüm, doğa sevgisi, kahramanlık, aşk ve savaş gibi konular çokça işlenmiştir.
D) Bu dönem edebiyatında destan geleneği fazla yaygın değildir.
E) Sözlü Edebiyat ve Yazılı Edebiyat olmak üzere iki bölümde incelenir.
4. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet Öncesi Türk destanlarından biri değildir?
A) Türeyiş Destanı B) Manas Destanı
C) Alp Er Tunga Destanı D) Şu Destanı
E) Ergenekon Destanı
Saguların halk şiirindeki karşılığı …… divan şiirindeki karşılığı …… ‘dir.
5.Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Ağıt – gazel B) Ağıt – kaside
C) Ağıt – mersiye D) Koşma – mersiye
E) Semai – mersiye
6.Aşağıdakilerden hangisi, İslamiyetten önceki Türk şiirinin bir özelliği değildir?
A)Şiirler kopuz eşliğinde söylenir.
B)Hece ölçüsü kullanılır.
C)Genellikle zengin uyak kullanılır.
D)Benzetmelerde doğadan yararlanılır.
E}Dörtlük nazım birimi kullanılmıştır.
Beyler atın argurup
Kadgu anı turgurup
Mengzi yüzi sargarup
Körküm angar türtülür.
7.Yukarıdaki dörtlüğün türü İslâmiyet öncesi Türk edebiyatında ne adla anılırdı?
A) Sav B) Sagu C) Destan D) Koşuk E)Koşma
8.Aşağıdakilerden hangisi Orhun Yazıtları’nın özelliklerinden birisi değildir?
A) Türk adının geçtiği ilk yazılı edebi metindir.
B) Türk hitabet sanatının da ilk örnekleri olarak kabul görür.
C) İlk defa XIX. yüzyılda Danimarkalı dil bilgini Thomsen tarafından çözülüp okunmuştur.
D) Sağlam, kuvvetli ve güzel bir Türkçe ile birlikte yabancı sözcüklere de sıkça yer verilmiştir.
E) Önemli anıtlar Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına dikilen anıtlardır.
9.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk destanlarından değildir?
A) Saltuk Buğra Han Destanı B) Alp Er Tunga Destanı
C) Oğuz Kağan Destanı D) Atilla Destanı
E) Türeyiş Destanı
10.Aşağıdakilerden hangisi bir “doğal destan“ değildir?
A) Göç Destanı B) Alp Er Tunga Destanı
C) Oğuz Kağan Destanı D) Ergenekon Destanı
E) Genç Osman Destanı
11. Aşağıdakilerden hangisi destan dönemi iIe ilgili değildir?
A) Destanlarda olağanüstü olay ve kişilerin görülmesi
B) Destanların bu dönemde yazıya geçirilmesi
C) Destanlarda milletlere ait özelliklerin görülmesi
D) Mitlerin bu dönemde ortaya çıkması
E) Destanları oluşturan çekirdek olayların bu dönemde yaşanması
12. Aşağıdakilerden hangisinde Türk destanları bir arada verilmiştir?
A) Oğuz Kağan, Ergenekon, Şehname
B) Türeyiş, Ramayana,Alp Er Tunga
C) Mahabarata, Bozkurt, Türeyiş
D) Bozkurt, Şinto, Göç
E) Ergenekon, Alp Er Tunga, Şu
13. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Sav, yuğ denilen ölüm törenlerinde ölen kişinin ardından söylenen şiirdir.
B) Koşuklar, coşkun bir ifadeyle söylenir.
C) Göktürk Yazıtları,bilinen ilk yazılı örneklerdir
D) Türklerin kullandığı ilk alfabe Göktürk Alfabesi’dir.
E) Alp Er Tunga ve Şu ; Saka Destanlarıdır.
14. Hangisi doğal destan ile yapma destan arasındaki en belirgin farktır?
A) Konusunu oluşturan bir çekirdek olayın olması
B) Halk arasında zamanla zenginleşmesi
C) Olağanüstü olayların ve kişilerin bulunması
D) Söyleyeninin belli olup olmaması
E) Yüzyıllar sonra derlenip yazıya geçirilmesi
15. Aşağıdakilerden hangisi, savların bir özelliği değildir?
A) Sözlü ürünlerdir.
B) Kısa ve özlü sözlerdir.
C) Dörtlüklerle yazılır.
D) İslamiyet öncesi ürünlerdendir.
E) Yol gösterici, ders verici özellikleri vardır.
16. Aşağıdakilerden hangisi Göktürklere ait bir destandır?
A) Yaratılış Destanı B) Şu Destanı
C) Oğuz Dağan D) Bozkurt Destanı
E) Türeyiş Destanı
17. Aşağıdakilerden hangisi sözlü edebiyatın özelliklerinden değildir?
A) Sığır, şölen, yuğ adı verilen toplantılarda doğmuştur.
B) Dil, yabancı tesirlerden uzak saf bir Türkçe’dir.
C) Nazım birimi beyittir.
D) Ozan, baksı, kam denen kişilerce kopuz eşliğinde dile getirilmiştir
E) Daha çok doğa, aşk, ölüm konuları işlenir.
18. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Sözlü Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ve hece ölçüsü birlikte kullanılmıştır.
B) Destan, koşuk, sagu, sav gibi türler kullanılmıştır.
C) Şiirler kopuz eşliğinde söylenmiştir.
D) Belli bir zümrenin değil, halkın edebiyatı olmuştur.
E) Yabancı tesirlerden uzak arı bir Türkçe kullanılmıştır
……bir gece baskınında yenilen Türklerden bir grubun, etrafı kayalıklarla çevrili bir dağın ardında bir vadiye sığınmaları, daha sonra da demir madeninden oluşmuş dağı eritip bir kurdun yol göstermesiyle buradan çıkışlarını ve tekrar eski dirlik düzenlerini sağlayışlarını anlatır.
19.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yaratılış Destanı B) Ergenekon Destanı
C) Bozkurt Destanı D) Oğuz Kağan Destanı
E) Türeyiş Destanı
20. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Dönemi sözlü ürünlerinden “Sagu” ile ilgili, aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Nazım birimi dörtlüktür, 7’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B) Sagularda ölen kimsenin değeri, yaptıkları, geride kalanların duydukları acılar anlatılmıştır.
C)Bu şiirlere Halk edebiyatında “ağıt”, Klasik Türk edebiyatı nazmında “mersiye” denilmiştir.
D) İlk defa Yusuf Has Hacip tarafından Kutadgu Bilig’de yazıya geçirilmiştir.
E) Sevilen bir kimsenin ölümünden sonra yapılan ve “yuğ” denilen dini yas törenlerinde söylenen şiirlerdir.
YANITLAR
| 1. | E | 11. | B |
| 2. | A | 12. | E |
| 3. | D | 13. | A |
| 4. | B | 14. | D |
| 5. | C | 15. | C |
| 6. | C | 16. | D |
| 7. | B | 17. | C |
| 8. | D | 18. | A |
| 9. | A | 19. | B |
| 10 | E | 20 | D |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
