Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
1. Aşağıdakilerden hangisi bir düzyazı türü olan söyleşinin özellikleri arasında yer almaz?
A) Sadece belli konularda yazılan bir yazı türüdür.
B) Cümleler çoğu zaman konuşmadaki gibi devriktir.
C) Yazar, sorulu cevaplı cümlelerle konuşuyormuş hissi verir.
D) Üslubunda içtenlik, samimilik, doğallık vardır.
E) Yazarın, düşüncelerini, okuyucu ile karşı karşıya oturup konuşuyormuş gibi içten bir hava içinde yazdığı yazılardır.
Bu yazı türü, insanoğlunun yaşadığı yerlerin sınırları dışına çıkma, farklı yerleri görme merakından doğmuştur. Çok eskilere dayanan bu yazı türünün en eski örneklerinden birini İbni Batuta vermiştir. Çağdaş edebiyatımızda ise Ahmet Haşim, Falih Rıfkı Atay, Reşat Nuri Güntekin bu türün başarılı örneklerini vermiştir.
2.Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneme B) Gezi yazsı C) Söyleşi D) Anı E) Hikaye
…, kişinin yalnızca kendisiyle, kendi yaşamıyla ilgili bilgileri verirken; …, hem kişinin başından geçenleri hem de o dönemde toplumda yaşananları içerir. Yazarın, her gün tuttuğu notlardan oluşan … ise o günün olay, yaşantı ve düşüncelerini sıcağı sıcağına aktarır.
3.Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Anı-biyografi-fıkra
B) Sohbet-tarih-günlük
C) Fıkra-deneme-günlük
D) Deneme-anı-fıkra
E) Otobiyografi-anı-günlük
4. Anı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
A) Olayların ve düşüncelerin yazarın ağzından anlatıldığı
B) Nesnel anlatımla yazıldığı
C) Yayımlanmak amacıyla kaleme alınmadığı
D) İnandırıcılığı artırmak için belgelerden yararlanıldığı
E) Yaşanmış olayların üzerinden zaman geçtikten sonra anlatıldığı
5. Söyleşiyle denemenin karşılaştırılmasıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Söyleşi de denemede de ileri sürülen düşünce kanıtlanmaya çalışılır.
B) Söyleşide nükteli sözlerden yararlanılır, denemede ise bilimsel bir dil kullanılır.
C) söyleşi yalın ve sade, deneme ise sanatlı bir anlatım tarzına sahiptir.
D)Söyleşide yazar, okuyucusuyla; denemede ise kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi bir hava içindedir.
E) Söyleşi tek bölümden; deneme ise giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.
6.Aşağıdakilerden hangisi deneme türünün özelliklerinden değildir?
A) Denemeci konuyu seçerken öncelikle aydın kesiminin isteklerine cevap verir.
B) Yazar fikirlerinde ısrarlı ve iddialı değildir.
C) Özgünlük ve subjektiflik vardır.
D) İçerikte sınırlamaya gidilmez.
E) Konu yazarın istediği şekilde anlatılabilir.
7. Aşağıdakilerden hangisi deneme türünün özelliklerinden değildir?
A)Yazar fikirlerinde ısrarlı ve iddialı değildir.
B)Özgünlük ve sübjektiflik vardır.
C)İçerikte sınırlamaya gidilmez.
D)Konu yazarın istediği şekilde anlatılabilir.
E) Denemeci konuyu seçerken öncelikle aydın kesiminin isteklerine cevap verir.
Kişinin yaşadıklarını, izlediklerini günü gününe not etmesi, yazmasıdır. Eski edebiyatımızda adı “ruznâme”dir. Anı
çok benzer. Anı, yaşandıktan sonra; … ise her gün yazılır.
8. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Röportaj B)Fıkra C)Deneme D) Günce E) Eleştiri
9.Makale türünün bizde ilk örneğini kim, hangi eserle vermiştir?
A) Ahmet Haşim – Bize Göre
B) A. Mithat Efendi – Avrupa’da Bir Cevelan
C) Şinasi – Mukaddime
D) Cenap Şehabettin – Hac Yolunda
E) F. Rıfkı Atay – Denizaşırı
10. Aşağıdakilerden hangisi komedyanın özelliklerinden değildir?
A)Olay birden çoktur. Sadece mekan ve zaman birliği vardır.
B)Kişiler seçkin tabakadan insanlardır.
C)Üslup olarak sınırlama yoktur.
D)En büyük sanatçısı Moliere’dir.
E)Seyirciye ibret vermek veya hoşça vakit geçirtmek için yazılır.
Deneme; yazarın herhangi bir konu üzerine, kesin sonuçlara varmadan kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazılardır. İnsanı ve toplumu ilgilendiren her şey denemenin konusu olabilir.
I. Kesinlik ve bilimsellik önemli öğelerdir.
II. Gazeteciliğin önemli bir dalıdır.
III. Yazar, doğruluğuna inandığı fikirleri, görüşleri okuyucuya kabul ettirme çabasındadır.
IV. Tarih, coğrafya, toplumbilim, hukuk ve folklor için yardımcı kaynak niteliğindedir.
V. Belgelere, kanıtlara dayanan bir yazı türü değildir.
11.Yukarıdakilerden hangisi denemenin özelliklerinden biridir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
Bir yazarın seçtiği herhangi bir konu üzerindeki görüş ve düşüncelerini dile getirdiği yazılardır. Yazar kesin bir sonuca varmak zorunda değildir. Bilgi verme amacını taşımaz. İnsanı düşünmeye, yorum yapmaya sevk eder. Yazar samimi bir üslup kullanır.
12.Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fıkra B) Deneme C) Eleştiri D) Makale E) Otobiyografi
İnsanın sevdiklerine, yakınlarına, onlardan ayrı düştüğü, onlara içini dökmek, açılmak istediği zamanlarda duyduğunu, düşündüğünü aktardığı türdür. Daha önce sadece haberleşme için kullanılan bu tür, bir anlamda gazetenin yerini tutuyordu.
13.Yukarıdaki parçada sözü edilen düz yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anı B) Günlük C) Mektup D) Söyleşi E) Gezi yazısı
Orhan Veli, erin ölümünü şiirinde başka bir açıdan ele alıyor. Binlerce erden biridir o; ölümü önemsemez, esvabı başkasına giydirir ve yeri doldurulur. Aslında o da bir insandır; sevdikleri, özlemleri, acıları olan bir insan. Şair bunları doğrudan doğruya söylemiyor ama kısacık bir şiir içinde ustaca anlatıyor.
14.Yukarıdaki yazı parçası aşağıdaki yazı türlerinden hangisini örneklendirir?
A) Röportaj B) Makale C) Söyleşi D) Eleştiri E) Fıkra
15. Trajedi türü ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Üç birlik kuralına uyulmaz.
B) Acıklı olaylara yer verilir.
C) Vurma, yaralama, öldürme gibi dehşet uyandırıcı olaylar sahnede canlandırılmaz.
D) Konularını tarihten ve mitolojiden alır.
E) Erdem, ahlak ve öğreticilik gibi öğeler ön plandadır.
(I) Kişi kadrosunda sınırlama yoktur, öykülerde (II) Yazar öykü yazarken kişilerin önceki yaşamıyla ilgili bilgiler vermez. (III) Olay, yer, zaman ve kişi öykünün en önemli öğeleridir. (IV) Öykü yazarı gerçek hayatı kendine göre bir bakışla anlatır. (V) Çözüm okura bırakılır kimi öykülerde
16.Yukarıdaki parçada numaralı cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
Altı çocuklu, az topraklı bir köylü ailesinin ikinci çocuğuyum. Babam Yahya, Yemen’de seferberlikte askerlik yapmış, yaralanmış, esir düşmüş. Yıllar sonra bize döndüğünde sağ kolu olmayan yaşlı bir adamdı. Toprağımız olmadığından kardeşimle ben köyde ırgatlık yaparak evimizin geçimini sağlardık. Aç yattığımız çok gün olmuştur.
17.Yukarıdaki yazı parçası aşağıdaki yazın türlerinden hangisine örnek olabilir?
A) Deneme B) Günlük C) Yaşam öyküsü D) Söyleşi E) Öz yaşam öyküsü
I. Fıkra
II. Deneme
III. Söyleşi
IV. Eleştiri
18.Yukarıda verilen türler için aşağıdakilerden hangisi ortak özellik olarak söylenemez?
A) Günübirlik, güncel konulan işlemeleri
B) Batı’dan alınan türler olmaları
C) Öznel görüşlerin ağırlıkta olması
D) Gazetecilikle birlikte doğmaları
E) Ele alınan konuların kanıtlanmaması
I. Bir kişinin başından geçen, tanık olduğu ya da duyduğu olayları anlattığı yazı türüne denir.
II. Yazarın özgürce seçtiği bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan kendi düşüncelerini anlattığı düzyazı türüne denir.
III. Herhangi bir kişi, olay, yapıt üzerindeki tek bir yöne ait araştırmaya dayalı inceleme eserlerine denir.
19.Yukarıda verilen özellikler sırasıyla aşağıdaki yazı türlerinden hangilerine aittir?
A) Eleştiri – Biyografi – Günce
B) Fıkra – Deneme – Makale
C) Anı – Deneme – Monografi
D) Makale – Deneme – Anı
E) Biyografi – Fıkra – Söyleşi
Bir yazarın seçtiği herhangi bir konu üzerindeki görüş ve düşüncelerini dile getirdiği yazılardır. Yazar kesin bir sonuca varmak zorunda değildir. Bilgi verme amacını taşımaz. İnsanı düşünmeye, yorum yapmaya sevk eder. Yazar samimi bir üslup kullanır.
20.Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fıkra B) Günce C) Makale D) Deneme E) Otobiyografi
CEVAP ANAHATRI
| 1 | A | 11 | E |
| 2 | B | 12 | B |
| 3 | E | 13 | C |
| 4 | C | 14 | D |
| 5 | D | 15 | A |
| 6 | A | 16 | B |
| 7 | E | 17 | E |
| 8 | D | 18 | A |
| 9 | C | 19 | C |
| 10 | B | 20 | D |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
