Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Kömür gözlüm siyim siyim ağlama
Kement atıp yollarımı bağlama
Tenhalarda uzun uzun ağlama
Gözün sürmesini sildirmeyegör
1.Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Uyak dizilişi aaab ‘dir..
B) Lirik şiir özellikleri vardır.
C) Redife yer verilmiştir.
D) 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
E) Semai nazım biçimiyle yazılmıştır.
Yayla çiçeğini gördüm baharın
İçtim sularından eriyen karın
Dağlarda yaşayan hatıraların
Akan gümüşüdür yayla dumanı
2.Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Satirik B) Epik C) Lirik D) Pastoral E) Dramatik
Dize sonlarında yinelenen aynı anlamda ve görevde kullanılan sözcük ve eklere …., şiirde iç ahengi pekiştirmek için aynı seslerin sıkça kullanılmasına ….denir.
3.Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) uyak – redif B) redif – aliterasyon C) uyak -cinas
D) redif-ölçü E) aliterasyon – kapalı hece
Arılar bal için petekler
Alır öz çiçekten verip emekler
Mecnun Leyla için pınarı bekler
Ben de bir yâr için olmuşum deli
4.Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Uyak dizilişi “koşma tipi uyaklanış” şeklindedir.
B) Redif kullanılmıştır.
C) Konusuna göre lirik unsurlara sahiptir.
D) Şiirin son dörtlüğüdür.
E) 11’li hece ölçüsü ile yazılmıştır.
5.İnsan duygularının coşkulu biçimde ifade edildiği şiir türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pastoral B) Epik C) Lirik D) Satirik E) Dramatik
6. Aşağıdakilerden hangisinde “Türkü” ile ilgili bilgi yanlışı vardır?
A) Türkü iki bölümden oluşur: “bent’ ve “bağlama”
B) Türküler, hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla çalınıp söylenir.
C) Her konuda türkü söylenebilir. Bunlar arasında elbette aşk, hasret ilk sırayı alır.
D) Halk arasında heyecan uyandıran olaylarla ilgili yakılan türküler bestelenir, zamanla yurdun her köşesine yayılır.
E) Genellikle anonimdir; ancak söyleyeni belli olan türküler de vardır.
7. Aşağıdakilerden hangisinde “şarkı” ile ilgili bir yanlışlık yapılmıştır.?
A)Halk edebiyatındaki türkünün karşılığı olan şarkı genellik-le 3-5 dörtlükten oluşur.
B)Uyak düzeni ‘abab, cccb, dddb…” şeklindedir.
C)İlk dörtlüğün son dizesi diğer dörtlüklerde tekrar eder, yani nakarattır.
D)Şarkının hoyrat, oturak, kırık gibi türleri vardır..
E)Aşk ve sevgi konusunun işlendiği şarkılarda şair, son dörtlükte mahlasını söyler.
Su değilim akam akam durulam
Acep binem aşk atına yorulam
Yusuf gibi Zelha’sına sarılam
Satar kend’özünü kul eyler imiş
8.Bu dörtlükteki uyak türünün özdeşi aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır?
A) Çamlığı başında tüter bir tütün
Acı çekmeyenin yüreği bütün
B) Evlerinin önü çardak
Elifin elinde bardak
C) Aşkımın sönmüyor eyvah közleri
Ne gecesi belli ne gündüzleri
D) Oklar uçup gider şahanlar gibi
Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi
E) Değer her dem vefasız çerh yayından bana bin ok
Kime şerh eyleyem kim mihnet ü enduh u derdim çok
9. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Redifler sözcük durumunda bulunmaz.
B) Uyak örgüsü dizelerdeki uyakların dizilişine göre adlandırılır.
C) Dizelerde uyak olmaksızın redif bulunabilir.
D) Aruzda ölçüden dolayı sessiz sesle biten heceyi açmaya vasıl denir.
E) Uyak ve redif dizelere ahenk katar.
Yanar dağlar gibi gülleler attık
Yerde, gökte tozu dumana kattık
Süngüye davrandık, can cana kattık
Kaldı gök bir kızıl volkan içinde
10. Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Pastoral B) Didaktik C) Satirik D) Dramatik E) Epik
11. Aşağıdaki dizelerden hangisi “didaktik” şiire örnek olabilir?
A) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak,
Ben aşkımla bahar getirdim sana;
B) Adım at ileri, geriye bakma,
Bir sağlam iş tut da elden bırakma,
C) Dinledim telaşlı kanunlardan sarışın Türkçeyi
Nasıl da sevdim ne iştir bilmeden sevmeyi
D) Boynu bükük eller dizler üstünde
İster bir yabancının, ister kardeşimin de
E) Biz dalgalar, fırtınalar kahramanı yiğitleriz
Ufuklardan ufuklara haber sorar gezeriz.
Gitti gelmez bahar yeli
Şarkılar yarıda kaldı
I. bütün
II. anahtar
III. bahçeler kilitli
IV. kalbinde kaldı
12. sözlerinin tümü kullanılarak çapraz uyak düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse dörtlüğün son iki dizesi aşağıdakilerden hangi sıraya göre oluşturulmalıdır?
A) I.—III. ve II—IV. B) II.—IV. ve I.—III. C) IV.—I. ve III.-II.
D) III.-I. ve IV.—II. E) IV.—II. ve III.-I.
Gönlümü çekse de yârin hayali,
Aşmaya kudretim yetmez cibali
Yolcuyum bir kuru yaprak misali
Rüzgârın önüne katılmışım ben.
13.Bir şiirden alınan yukarıdaki dörtlükte orta hece düşmesi olan sözcük hangisidir?
A) aşmaya B) katılmışım C) çekse D) gönlümü E) rüzgârın
“Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç.
Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç.”
14.Bu beyitte görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kinaye B) Tevriye C) Cinas D) İstiare E) Teşbih
Erimek belirsizce bir yerde,
Karışmak sulara yıldızlara,
Sinmek kokusuna mor menekşenin
Yanmak damar damar, nefes nefes
15.Yukarıdaki dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangilerinin özelliklerini taşır?
A) Dramatik – didaktik B) Didaktik – satirik C) Lirik – epik
D) Epik – pastoral E) Lirik – pastoral
“Giydin boyunca naz ü letafet libasını
Öptür doyunca damenini bi-nevalara”
16.Yukarıdaki beyitten hareketle, bu beytin alındığı şiirle ilgili olarak ağıdakilerden hangisini kesinlikle belirleyebiliriz?
A) Ölçüsünü B) Nazım biçimini C) Nazım türünü D) Konusunu E) Uyak dizilişini
I. Anonim halk edebiyatı nazım ürünüdür.
II. Genellikle 7’li hece ölçüsüyle söylenir.
III. İlk iki dize doldurmadır, asıl olan son dizelerdir.
IV. Son dörtlükte şairin mahlası bulunur.
V. Yalnızca aşk üzerine söylenir.
17.Yukarıda mani için verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV D) I ve III E) IV ve V
… şekil olarak koşmaya benzer. Maniye benzeyenler de vardır. Genellikle 11’li hece ölçüsüyle yazılır. Anonimdir. Ezgiyle söylenir. Aşk, savaş, kahramanlık konuları işlenir.
18.Yukarıdaki parçada bahsedilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Semai B) Türkü C) Ninni D) Tekerleme E) Koşma
I. Aşık edebiyatı nazım biçimlerindendir.
II. Uyak dizilişi abab, cccb, dddb şeklindedir.
III. Anonim ürünlerdir.
IV. Taşlama, güzelleme, koçaklama, ağıt gibi türleri vardır.
V. 11’li hece ölçüsüyle yazılır.
19.Yukarıda koşma için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Allah ve din sevgisi işlenir. Duygusallık ön plandadır.Bu şiir türünü Yunus Emre geliştirmiştir. Yunus Emre’nin
yazdığı bu tür şiirler günümüzde de söylenmektedir.
20.Yukarıda bahsedilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside B) Şathiye C) Semai D) İlahi E) Nutuk
CEVAP ANAHTARI
| 1. | E | 11. | B |
| 2. | D | 12. | A |
| 3. | B | 13. | D |
| 4. | A | 14. | C |
| 5. | C | 15. | E |
| 6. | B | 16. | A |
| 7. | D | 17. | E |
| 8. | C | 18. | B |
| 9. | A | 19. | C |
| 10 | E | 20 | D |
* Kimi sorularda İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
