Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kaynaştırma harfi kullanılmıştır?
A) Senin güzelliğini birkaç sözcükle anlatmak mümkün müdür acaba?
B) Ona bu işin ne kadar zor olduğunu hiçbir zaman anlatamadım.
C) Her yıl fırsat buldukça köye giderdik.
D) O, sıradan insanlarla dost olmazdı.
E) Odadaki kitapları binbir güçlükle taşıdım.
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde küçük ünlü uyumuna aykırı bir sözcük yoktur?
A) Ben sana mecburum bilemezsin
Adını mıh gibi aklımda tutuyorum
B) Gözlerin gözlerime değince
Felaketim olurdu ağlardım
C) Ben sevmiyordun bilirdim
Bir sevdiğin vardı duyardım
D) Fatih’te yoksul bir gramofon çalıyor
Eski zamanlardan bir Cuma çalıyor
E) Ne kadınlar sevdim zaten yoktular
Yağmur giyerlerdi sonbaharla bir
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü kaybına uğramış birden çok sözcük vardır?
A) Gönlüm dertten divane olmuş gezer, bu hayal aleminde.
B) Çevresindekiler onu yalnız bıraktı, o da suskun kaldı.
C) Çocuğun alnı ateş gibi yanıyordu, ne yapacağımızı şaşırdık.
D) Herkesin dünyada bir amacı olmalı, gönlünün derinliklerinde.
E) Denizin koynunda bir gün kalabilirdi, sessiz ve suskun.
4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumuşamasına örnek yoktur?
A) Ben yalnızlığın günlerini sayıyorum birer birer, takvimlerde.
B) Mutluluk diyarına gideceğim bu yollardan, yapayalnız olsam da.
C) Sevgiyi de aşkı da unuttum, avareyim bur karanlık şehirde.
D) Göğe yükselen ahlar bulur karşılığını elbet bir gün.
E) Bir sevdadır göçmen kuşların gönlümün derinliklerine getirdiği.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi vardır?
A) Sel gibi coşuyordu gün, geceye yürüyen her bir dal.
B) Gece yarısı durdu ay, yıldızlar bütün yalnızlığıyla uykudaydı.
C) Bembeyaz bir geceydi, kötülükler alemi.
D) Akşam pembeye dönük bir aydınlık eridi denizde.
E) Dizimde derman kalmamıştı, çöktüm, oturdum.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesine örnek yoktur?
A) Biricik kardeşini talihsiz bir kazada yitirdi Niyazi Amca.
B) Baktığımız evlerin daracık odaları vardı, beğenemedik.
C) Onu son gördüğümde ufacık bir bebektir, bu sarışın kız.
D) Küçük kızın yanağına bir öpücük kondurdu, annesi de.
E) Bu gencecik insanlara yazık oluyor, çok üzülüyorum.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralmasıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?
A) Bütün yaptıklarını inatçılığına bağlıyorum ben Soner’in.
B) Yiyecekleri poşete doldurup eve götürdü, Zekai Efendi.
C) Ona kızmadım diye oluyor bütün bunlar, değil mi?
D) Hayvanları sevmiyen insanları da sevmez, diye bilirim.
E) Kaybolan kız çok korkmuştu; ağlıyordu hiç durmadan.
İçimde yumuşak hüznü
Eski ahşap evlerin
Islak ahşap ve yasemin kokusu
Dalda kuş söylüyor, Verlaine’in eşsiz türküsünü
8.Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Kaynaştırma harfi
C) Ünlü daralması
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ulama
9. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde birden çok kaynaştırma ünsüzü vardır?
A) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
B) Akıl kişiye sermayedir.
C) Bekleyen derviş, muradına ermiş.
D) Dünyayı sel bassa ördeğe vız gelir.
E) Borçlunun davacısı alacaklısıdır.
I. Her firavunun bir Musa’sı vardır
II. Her horoz kendi çöplüğünde öter
III. Islanmış yağmurdan korkusu olmaz
IV. Herkes davul çalar ama çomağı makama uydurmaz
V. Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını
10.Numaralanmış atasözlerinin hangisinde sözcüklerin hepsi ünlü uyumlarına uymaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesi vardır?
A) Bugün buraya yalnız başına gelmiş, kardeşimin oğlu.
B) Sıcacık bir yaz yağmuru yağıyordu yavaş yavaş.
C) İnsanlar, kendi yaptığı yanlışlığı hep doğru görmüştür.
D) Yıllar sonra biricik dostunu görmüştü, gittiği kasabada.
E) Tutuklular, hükümet tarafından bayram öncesi affedildi.
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumuşamasına örnek olabilecek bir sözcük vardır?
A) Bir rüya gördüm gündüz uykusunda
B) Bu hayalle uyur Bursa her gece
C) İncecikten bir kar yağıyordu
D) Bakacak gözlerime beni hatırlar gibi
E) Varlığımı yalnız ona verdim ben
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesine örnek yoktur?
A) Bu yıl bütün Çukurova, olanca gücünü pamuğa verdi.
B) Geçen yıl tütüne bel bağlamıştık, her birimiz.
C) Canım insanoğlu, büyüktedir gözü hep!
D) Eleştiride, hem yapıt hem de onun sanatçısı birlikte ele alınmalıdır.
E) Fırsatçılık konusunda Niyazi’ nin üstüne başka kimseyi tanımıyorum.
Gelibolu’nun ayazı yamandır; rüzgarı yorar, yalnızlaştırır. Yabancılar Akdeniz’de ayazın bu kadar sert olabileceğine inanmazlar.
14.Yukarıdaki parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi B) Kaynaştırma ünsüzü C) Ünlü daralması D) Ünsüz yumuşaması E) Ünlü düşmesi
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralması yoktur?
A) Çok koşunca nefesi daralıyordu, küçük oğlumun.
B) Yazları barajda balık yakalıyormuş, köyün çocukları.
C) Her zamanki gibi işe erken gelmiyordu Fulya Hanım.
D) Yeni, müdürü heyecanla bekliyordu personel.
E) Herkesten önce konuşmaya başlıyor, bir türlü susmuyordu.
En güzel kötülüğü içimize uzayan
Yapayalnız ve karanlık bu savaşta
16.Yukarıdaki dizeler için aşağıdaki bilgilerin hangisi yanlış olur?
A) Aynı sözcükte hem ünlü türemesi hem de ünlü düşmesi vardır.
B) Kaynaştırma ünsüzü kullanılmıştır.
C) Küçük ünlü uyumuna aykırı bir sözcük kullanılmamıştır.
D) Sert ünsüzlerin benzeşmesi ve yumuşaması kuralına örnek vardır.
E) Ulama yapılabilir.
O bembeyaz dişleri parlayarak güldükçe
Kıvır kıvır saçları beynimde büküldükçe
Titriyorum azabın karanlık dehlizinde
17.Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz türemesi B) Benzeşme C) Yumuşama D) Ünlü düşmesi E) Daralma
18. Aşağıdakilerin hangisinde bir sözcükte “yumuşama, benzeşme ve ünlü düşmesi” aynı anda gerçek-leşmiştir?
A) Bütün güzelliğini kaybetti acı bir beden ödemeyince.
B) Özlem, kendinin de özleyenin de özlenenin de ötesine geçer.
C) Gecenin karanlığı sensizliğin türküsü oluverdi.
D) Geçmişten akıp gelen anıların yoğunlaşmasıdır. hüzün.
E) Korkusunu yok edebilen insan, varlığını belgeler kimi zaman.
(I) Bizim zamanımızda edebiyat bölümü öğrencileri de geometri okurdu. (II) Ben bu dersi çok seviyordum. (III) Özellikle de üçgen konusunda çok başarılıydım. (IV) Çemberlere de ilgi duyuyordum. (V) Mezuniyet sınavında “10” almıştım.
19.Numaralanmış cümlelerin hangisinde iç seslerde görülen ünsüz benzeşmesine (n-b çatışması) örnek vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
Aşkta hep hüsran yaşıyor; ama yazı yaşamında mutluluğu hep yakalıyordu. Onun için, aklın dilinden anladığı söylenebilir; ama kalbin dilinden anladığı pek söylenemez.
20.Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü Düşmesi B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünsüz yumuşaması D) Ünlü daralması
E) Yuvarlaklaşma
YANITLAR
| 1. | B | 11. | D |
| 2. | B | 12. | E |
| 3. | B | 13. | A |
| 4. | C | 14. | C |
| 5. | E | 15. | A |
| 6. | C | 16. | E |
| 7. | D | 17. | C |
| 8. | D | 18. | A |
| 9. | E | 19. | D |
| 10. | E | 20. | E |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
