Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
Göçebeler aynı ülke sınırları içinde yerleşik bir düzene geçmemiş olan insanlardır. Yerleşiklerin, çeşitli sebeplerle bunların dönüp dolaşmasından rahatsız oldukları ve bunlara yerleşmelerini buyurdukları gözlemlenir. Göçmenlik ise daha farklı ve geniş bir durumdur. Tabii her şeye rağmen göçebelik, göçmenlikten daha az üzüntü doğuran bir olgudur.
1.Yukarıdaki parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Betimleme C) Karşılaştırma D) Öyküleme E) Tanık Gösterme
Sende anlaşılmaz bir saplantı var. Bir şair, yapıtında kendini sergilerse, iç dünyası, çevresi, ilişkileriyle kendini şiirine koyarsa, biçimsel kaygılarını geriye iter diye düşünüyorsun. Bu çok yanlış. Tersine şairin biçimsel kaygıları dengelenir, gereksiz oyunlara sapıp yozlaşması önlenir.
2.Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden en çok hangisine başvurulmuştur?
A) Öyküleme B) Betimleme C) Tartışma D) Karşılaştırma E) Tanık Gösterme
Sokaktan bir asfalt delme makinesinin dayanılmaz gürültüsü geliyor. Matkabının asfaltı parçaladığı gibi, gürültüsü de sabırlı sessizliği paramparça ediyor. Her şey hızla değişiyorken yeni durumlara iyi kötü ayak uydurmaya çalışıyor olsam da biraz geride kalıyorum. Hayata karşı gerektiği kadar tutumlu davranamadığını!, bir zaman karar kılıp bir yere ait olmadığımı, giriştiğim işlerin sonunu önceden hesaplama yetimin pek gelişmemiş olduğunu ve önceliklerimin değişip durduğunu biliyorum.
3.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Duyguları yansıtma
B) Benzetmeye başvurma
C) İşitsel öğelerden yararlanma
D) Kişileştirmeden yararlanma
E) Örneklerden yararlanma
Sanatların kendilerine özgü nitelikleri var. Sanatçılar o niteliklerin dışına taşamazlar. Mimarlık müziğin yaptığını yapamaz, müzik de mimarlığın yaptığını yapamaz. Sanatların çakışan ortak alanları bulunabilir ama çakışmayan alanlarıdır asıl niteliklerini belirleyen. Müzik sizin için dünyanın en büyük sanatı olabilir ama müziğin içine girip oturamazsınız. Ondan böyle bir şey de beklemezsiniz zaten.
4.Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden en çok hangisine başvurulmuştur?
A) Tanık Gösterme B) Karşılaştırma C) Öyküleme D) Betimleme E) Tartışma
Çalışırken üstüne giydiği her yanı yağ lekeleriyle dolu beyaz gömleği, yorgunluktan kanlanmış gözleri, dağınık saçları ve üstüne sinen tuhaf mum kokusuyla, içinde binlerce mumun yandığı ateş sarayını terk edip çıktı. O çıktıktan sonra bütün mumlar birkaç dakika arayla sönmeye başladılar. Bahçenin ortasındaki o ışık küresi hızla soluklaşarak söndü.
5.Bu paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır?
A) Betimleme – Karşılaştırma B) Öyküleme – Betimleme
C) Tanık Gösterme – Açıklama D) Örnekleme – Öyküleme
E) Betimleme – Tartışma
Henüz her şey yolundayken bedenim bana yabancılaşmaya başlamışken daha, bütün tanışmalardan, başlangıç ve bitişlerden, sevecenlik, aşağılanma, ayrılık ya da gidiş dönüşlerden, büyük bunalımlar ve şaşkın, yaralı dolaşmalardan sonra bir gün acı çekmekten bıkmış olduğumu düşünüp düz bir çizgiyi özledim. Yatağında uslu bir su gibi akmaya özendim. Yorgunluk belki. Güvenli bir limanda bir solukluk dinlenme. Çiçek yetiştirme, kedi besleme dönemi.
6.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?
A) Duyguları yansıtmaya B) Benzetme yapmaya
C) Betimleyici anlatıma D) Görsel öğelere ağırlık vermeye
E) Birinci kişinin ağzından anlatmaya
Günü parçalara bölüp her parçasına çeşitli anlamlar yüklediğimiz gibi, yılı da mevsimlere ayırırız. Günün bölümleri ve mevsimleriyle insan ömrünün devreleri arasında ilişkiler kurarız. Mesela tan vakti, bahara ve gençliğe; öğle, yaz ortasına ve insanın olgunluğuna; ikindi güz mevsimine ve ihtiyarlık dönemine; gurup vakti ise, güzün kışa dönmesine ve insanın dünyadan göçüşüne benzer v.s.
7.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?
A) Tartışma B) Örnekleme C) Öyküleme D) Betimleme E) Tanımlama
Gökova Koyu, körfezin kuzeybatısında küçük bir girinti şeklindedir. Beton rıhtım üzerindeki iskele koyun belirlenmesini sağlar. Doğusunda denize dökülen ırmak, kum bir sığlık oluşturur. Irmağın kuzeyindeki köyün meydanında küçük bir lokanta var. Çınar ağaçlarının altındaki bu lokantada kuş cıvıltıları iştahınızı açar. Çınar ağaçları yemek zevkinize eşlik eder.
8.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Betimleyici anlatıma
B) Görme ve işitme duyularıyla seçilen ayrıntılara
C) Sıfatlardan yararlanmaya
D) Kişileştirmeye
E) Örneklerden yararlanmaya
Bakırcılar çarşısından yükselen ritmik çekiç sesleri, başka nerede emeğin en yüce değer olduğunu vitrinin camında afişe eden isimlik yazıcısının feryadına karışabilir. Siyah takım elbisesi, sivri topuklu ayakkabıları, uzun gri saçları, pos bıyığı, parmağındaki iri gümüş yüzüğü ile dükkânının önünde oturan Kamil Usta’nın sessiz isyanıyla bütünleşebilir.
9.Bu parçada ayrıntıların seçiminde aşağıdaki duyuların hangisinden yararlanılmıştır?
A) İşitme – koklama B) Görme – koklama
C) İşitme – görme D) Dokunma – tatma
E) Görme – dokunma
Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte arkadaşlarla İshak Paşa Sarayını görmek için yola çıktık. Yolda giderken bazı arkadaşlar saray ve çevresinin korumaya alınmış, bekçili bir yer olduğunu söylediler. Saraya vardığımızda hayal kırıklığına uğramıştık. Sarayın çevresindeki duvarlar yer yer yıkılmış gedik gedik olmuştu. Kitabeleri okunmayacak kadar kararmış. İçerisini çobanların attığı yiyecek artıkları, naylon poşetler kaplamıştı.
10.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangilerine başvurulmuştur?
A) Betimleme – Karşılaştırma
B) Öyküleme – Betimleme
C) Tartışma – Açıklama
D) Karşılaştırma –Öyküleme
E) Açıklama – Karşılaştırma
Kapıdan içeri girerken ilk dikkati çeken sol tarafta yere konmuş ufak kömür mangallarıydı. Üzerlerine ufak bacalar konmuş, kömürler çıtır çıtır yanıyordu. Bazıları daha yeni yanmaya başlamış, kömürlerin küçük bir köşesi kızarmış, bazılarının ise bütün kömürleri kor haline gelmişti. Girişin üstü kapalı olduğu için sürekli gölgelikti ve bu nedenle yosun tutmuştu, çevrede ağır bir yosun kokusu vardı.
11.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme B) Tartışma C) Karşılaştırma D) Öyküleme E) Tanık gösterme
Edebiyatımızın ilk ürünleri göçebe bir kültürün belirleyici izlerini taşımaktadır. Kimi araştırmacılara göre 5. yüzyılda oluşan, bir bakıma daha da öteye götürebileceğimiz bu ürünlerde, yiğitlik, kahramanlık, doğaya ve hayvanlara sevgi, binicilik, ata ve savaş araçlarına bağlılık, doğal olaylar karşısındaki şaşma ve ürküntü gibi konular işlenmiştir.
12.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?
A) Açıklama B) Betimleme C) Öyküleme D) Tanık gösterme E) Örnekleme
Romancı, psikologla yolunu zaman zaman birleştirip zaman zaman da ayıran bir kişidir. Yalnız bir psikolog gibi bütün insan davranışlarını çözmeye çalışmaz. Onun nedenlerini kurcalama gereği duymaz ve doğrudan sonuçlarıyla ilgilenir. Psikolog İse neyin, niçin, nasıl yapıldığını enine boyuna kurcalar. Nedenlere, sonuçlardan çok daha önem verir.
13.Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur?
A) Betimleme B) Öyküleme C) Tanımlama D) Karşılaştırma E) Örnekleme
Ölüm olgusu ve ölüm korkusu bütün insanlarda önemli bir yer tutar. Buna rağmen tartışılmaz, gündeme getirilmez, onunla ilgili fırtına yüreğinizde esip durur. Ancak toplumun bireylerinin geneline yakınının örtbas ettiği bu korku sanatçıların elinde ölümsüz dizelere dökülmüş, birçok şair bunu dile getirmiştir. Necip Fazıl, Cahit Sıtkı, Yahya Kemal, Abdülhak Hamit, Ziya Osman Saba dizelerinde ölümün abidesini dikmişlerdir.
14.Bu parçanın yazarı, düşünceyi geliştirmek için aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur?
A) Tanımlama B) Karşılaştırma C)Tanık gösterme D) Örnekleme E) Tartışma
Gençler bütün yaz boyunca bu sahilde yaşarlar. Voleybol oynarlar, denize girerler, yemeklerini yerler, kısacası burada yaşarlar. Tuttukları balıklara saldıran martılarla eğlenirler. Balık pişirmek için yaktıkları ateşin üzerinden atlarlar. Sahil boyunca uzun yürüyüşlere çıkarlar. Akşam güneş battı mı tatlı bir yorgunluk içinde eve dönerler. Onlar eve döndüklerinde evdekiler akşam yemeğini çoğunlukla yemiş olur.
15.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme B) Örnekleme C) Öyküleme D) Tanık gösterme E) Tanımlama
Şair, yoksullar kadar olmasa bile zenginlerin de yaşantısından ufak kesitler sunuyor. Sözgelişi akşamleyin yorgun argın evine dönen bir işçinin iç dünyasını, otobüsle şehre gidip gelen köylülerin konuşmalarını, ince hastalığa yakalanarak ölen bir emekçinin serüvenini, meyve bahçesine kimseyi sokmayan cimri Hacı Beyin hikâyesini anlatıyor.
16.Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden en çok hangisine başvurulmuştur?
A) Açıklama B) Öyküleme C) Tanık Gösterme D) Örnekleme E) Betimleme
Yüksek tavanlı bir koca oda, solda iki büyük pencere, yokuşa ve girişe bakıyor. Hemen yanlarında üç tane masa, içeride üç hanım var. Biri kısaca boylu, tıknaz, kısa sarı saçları var, üzerinde koyu yeşil tayyör, ayakta ve arkası dönük, ortadaki masada duran klasörlerde bir şeyler arıyor.
17.Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Betimleme C) Öyküleme D) Örnekleme E) Tartışma
Akşamüstü gidin Hasankeyf’e. Güneş keskinliğini kaybedip güzelliğine büründüğünde bir başkadır Hasankeyf. Ona giden yolda sağınızda bizi kollayan dağlar, kesilmişçesine iner Dicle’nin suyuna. Bazen nehirden çıkıp kayaların göğsüne yaslanmış yemyeşil bir bayır, bazen yolla nehir arasında kadife çimenler görürsünüz.
18.Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?
A) Kişileştirmeden yararlanmaya
B) Benzetme yapmaya
C) Duygulara yer vermeye
D) Nesnel bir anlatıma
E) İzlenimleri belirtmeye
Şifalı bitkileri toplama işlemi sırasında dikkatli olmak gerekir. Yalnızca temiz olan ve böceklerden arınmış olan bitkiler toplanmalıdır. Bunlar güzel ve güneşli günlerde kuruyken yani üzerinde çiy yokken koparılmalıdır. Kimyasal maddelerle ilaçlanmış topraklar, tarlalar, çayırlar, kirli kıyılar, tren yolu kenarları, otoyol kenarları bitki toplamak için elverişsiz bölgelerdir.
19.Yukarıdaki parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır?
A) Öyküleme B) Açıklama C) Tanık Gösterme D) Betimleme E) Tartışma
Tekne geldi, önlerinden geçti, buruna vardı, oradan geriye döndü. Teknenin içinden çok uzun boylu, uzun sarı sakallı, kırmızı kuşaklı, avurdu avurduna geçmiş, püsküllü kırmızı fesli, kalın kaşlı, beyazı çok büyük yeşil gözlü bir adam iskeleye atladı. Arkasındaki fistanı kırmızı, yeşil, mavi çiçekli kadın çocuklarını teker teker alıp iskelenin üstündeki kocasına veriyordu.
20. Yukarıdaki parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır?
A) Örnekleme B) Betimleme C) Açıklama D) Tanık Gösterme E) Karşılaştırma
YANITLAR
| 1. | c | 11. | A |
| 2. | C | 12. | A |
| 3. | E | 13. | D |
| 4. | E | 14. | D |
| 5. | B | 15. | C |
| 6. | D | 16. | D |
| 7. | B | 17. | B |
| 8. | E | 18. | D |
| 9. | C | 19. | B |
| 10 | B | 20 | B |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
