Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, küçük ünlü uyumuna uymaz?
A) Davranışlar üzerinde sosyal çevrenin fonksiyonu vardır.
B) Kişinin tutumlarıyla davranışları kimi zaman çelişebilir.
C) Bir davranışın birden çok nedeni olabilir.
D) Uyarıcılar, farklı bireylerde farklı sonuçlar doğurur her zaman.
E) Fiziksel ortam,davranışları yönlendirici faktördür.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, farkı bir nedenden dolayı ses düşmesine uğramıştır?
A) Arkadaşlarından ayrıldığından beri ağzını bıçak açmadı
B) Kazadan sonra yüzü gözü sıyrıklarla dolmuştu adamın.
C) Ne bu surat, rüyanda kaynananı mı gördün?
D) Otobüs bir sağa bir sola savruldu, lastiği patlayınca.
E) “O küçücük arabanın içinde kavrulduk, diye dert yandı.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte ünsüz değişmesi yoktur?
A) Elindeki fırıldağı bir köşeye fırlattı, küçük çocuk.
B) Kağıda durmadan bir şeyler karalıyordu, Bekçi Murtaza.
C) Ben, unumu eledim, , eleğimi astım, dedi, Niyazi.
D) Üzümünü ye, bağını sorma, demişler, atalarımız.
E) Bu işlerden artık elimi eteğimi çektim, dedi hırsız.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesini örneklendiren sözcük sayısı daha fazladır?
A) Çocukça davranışlarına artık dayanamıyorum, senin.
B) Yeşil kırlarda bir uçtan bir uca koştuk durduk çocuklar gibi.
C) Tam Da gidecekken ekmekçi geldi.
D) Her zaman seçkin insanlarla sohbet ederdi, babam.
E) Bizim sınıfta pek çalışkan yoktur deyince hepimiz şaşırdık.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesine örnek yoktur?
A) Gencecik biriydi, yazık oldu Süleyman Efendi’ ye.
B) Bana azıcık yemek kalmış, hepsini yemişsiniz.
C) Biricik oğlu onu karşıladı AŞTİ’ de heyecanla.
D) İncecik kollarını bana uzattı, biraz ürkek.
E) Bir gülücüğü bile benden esirgiyor, vefasız kadın.
Gazete ve dergilerde yayımladığım yazılarımı kitaplaştırıyorum. Bu yazıları kitaplaştırmaktaki en büyük amacım, düşüncelerimin gelişim seyrini sergilemek.
6.Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz yumuşaması
D) Kaynaştırma harfi
E) Ünlü daralması
Üçüncü kişi iyelik eki alan sözcüklerin sonuna “ile” getirilince araya “y” koruyucu ünsüzü girer ve “ile”nin başındaki “i” ünlüsü düşer.
7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala bir örnek yoktur?
A) Ablasıyla hiç anlaşamıyormuş, halasının oğlu.
B) Oğluyla sürekli övünüyordu Haşmet Efendi.
C) Yeni arabasıyla hava atıyordu komşumuz.
D) Kitabıyla ilgili eleştiriler sürüyordu.
E) Çelik kapıyla bu kapı, aynı sağlamlıkta olamaz hiçbir zaman.
I. Gökyüzü sanki bana ağlıyordu
II. Ömrümü yedi bu hava kirliliği
III. Başkentte hava kirliliği artıyor
IV. Bu kirlilik bardağı taşırdı
8.Yukarıdaki cümlelerde hangi ses olayı yoktur?
A) Ünlü daralması
B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz düşmesi
E) Ünsüz yumuşaması
Yine ağza alınmaz sözler söyledi.
9.Cümlesindeki altı çizili sözcükte görülen ses olayı, aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde görülmektedir?
A) Ben su istemiyorum hiçbir zaman o karanlık kuyudan.
B) O sizin denginiz olamaz, deyince çok sevindim.
C) Sert esen rüzgar her birimizi bir tarafa savurdu değil mi?
D) Akla hayale gelmedik işler yapıyorsun, diye bağırdı.
E) Çam ağacından ağıl, el çocuğundan oğul olmaz.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde süreksiz sert ünsüzlerin yumuşamasına örnek yoktur?
A) Ortalık yavaş yavaş ağarmaya başladı sonunda.
B) Ozan, şiirle dolu otuz beş yılı geride bıraktı.
C) Kitabı günümüz Türkçesiyle yayımlamışlar.
D) Bahçedeki ağacın çiçeklerine umutla bakıyorum.
E) Buralarda mavi – yeşil bir güzelliği var doğanın.
Sert ünsüzle biten bir sözcüğe getirilen ekin önsesi yumuşak ünsüzse sert ünsüze dönüşür
11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymamaktan kaynaklanan bir yazım yanlışı yapılmamıştır?
A) Usulca kulağıma bir şeyler söyledikten sonra yanımdan ayrıldı
B) Konuşması bitince yavaşça yerine yöneldi müdür.
C) Bu ev diğerine göre daha büyükçe değil mi?
D) Sabaha doğru saat 3’de bir karın ağrısıyla uyandı oğlum.
E) On yıl önceki fotoğrafta kendimi tanıyamadım, bir türlü.
Öfkeyi bıraktım, öcüm tükendi
Nefsime güreşte gücüm tükendi
12.Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz türemesi
C) Ünsüz yumuşaması
D) Ulama
E) Ünsüz benzeşmesi
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altılı çizili sözcüğün ünlülerinden biri düşmüştür?
A) Minicik bir araba onu sevindirmeye yeter de artar bile.
B) Sapasağlam sanılan bina ansızın çöktü, hiç nedensiz.
C) El kıvraklığıyla bir anda cüzdanı aşırdı, şu hırsız.
D) Sıcacık bir ilgiyi yıllarca kızlarından esirgedi, Rüstem Efendi.
E) Alçacık yerde tepecek kendini dağ sanırmış.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralması yoktur?
A) “Sen ne biçim konuşuyorsun, kardeşim!” diye bağırdı.
B) Şoför, bir aracı daha soluyor, trafik kurallarına uymadan.
C) Çocuk, annesinin yanına minik bir kedi gibi sokuluyor.
D) Bayramda köye bizimle gelmiyor musun?
E) Ne yiyorsan bana da ver, birazcık.
15. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde farklı bir ses olayı olmuştur?
A) Hapiste Dilbaz Rıfkı’ yı onu küçücük bir hücreye atmışlardı.
B) Çocuğun minicik elleri soğuktan donmuştu, zavallının.
C) Bu daracık ev, onları almaz olmuştu, artık.
D) Kuşlar, alçacık bir ağacın dalına konmuştu.
E) Bu ufacık tepelerin hepsi ağaçlandırılacak, en kısa sürede.
16. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin hangisi, ünsüz değişimine örnek olamaz?
A) Ayakkabısının bağını bir türlü bağlayamadı, küçük kız.
B) Bunca zaman hastalığını hepimizden gizledi, ba-bam.
C) Elindeki bardağı büyük bir hiddetle fırlattı.
D) Ağaçların yaprağı iyice sararmıştı bu ay.
E) Anlaşma taslağını bize de verdiler, şirkette.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sertleşme” olayı yoktur?
A) Senin arkadaşın biraz safça görünüyor, deyince kızdı bana.
B) Sen rüyalar aleminde ben bir sabahçı kahvesinde yorgunduk.
C) Git biraz dinlen bugün çok bitkin görünüyorsun.
D) Şaşkın kalbimi çaldın, bana kıydın ve çekip gittin.
E) Olay sadece dörtgen sorusunu çözmek değil, sınıfı buna inandırmak
Küçülmüş gözlerini kendi halinde
Sönmüş yanardağlar ve kaleler eteğinde
18.Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ulama
B) Ünsüz düşmesi
C) Kaynaştırma
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ünsüz benzeşmesi
Yürümüştük anısıyla eski cumalı evlerin
Ömrümün külüydü savrulan her ardımda
Örerek yavaş yavaş bıraktığım izleri
Yenmiş bir günün sürüklenen kanatlarıyla
19.Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Kaynaştırma harfi
E) Ünlü türemesi
Çepçevre bahar içinde bir yer gördük
Ferhat ile Şirin’i beraber gördük
Baktık geceden fecre kadar ellerde
Yıldızlara yükselen kadehle gördük
20.Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?
A) Dördüncü dizede ünsüz düşmesi gerçekleşmiştir.
B) Birinci dizede ünlü düşmesi gerçekleşmiştir.
C) Benzeşme yalnızca bir sözcükle yapılmıştır.
D) Birinci ve dördüncü dizede ulama yapılmıştır.
E) Kaynaştırma ünsüzü kullanılmıştır.
YANITLAR
| 1. | A | 11. | D |
| 2. | C | 12. | D |
| 3. | D | 13. | C |
| 4. | E | 14. | D |
| 5. | D | 15. | C |
| 6. | E | 16. | A |
| 7. | E | 17. | E |
| 8. | D | 18. | E |
| 9. | D | 19. | E |
| 10. | B | 20. | D |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
