Hasan Hüseyin KÖKEN Online Edebiyat Eğitim Sitesi
İlgili Makaleler
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ben” sözcüğüne gerek yoktur?
A) Toplantıya, Ömer ve ben gitmeliyiz.
B) Olanları ben de duydum.
C) Olanları, ben duymadığım için bilmiyorum.
D) Yüzünde yüzlerce “ben” var.
E) Ödeviniz birkaç gün bende kalmalı ki inceleyeyim.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “duygulu” sözcüğünün yanlış kullanımı, anlamı bozmuştur?
A) Çocukların oyunlarını izlerken duygulu saatler yaşadık.
B) Duygulu bir insandı Rıfkı, ancak katı gerçekler onu yıldırmamıştı.
C) Haşmet’in en önemli özelliklerinden birisi de duygulu olmasıydı.
D) Yurt ve dünya sorunları karşısında duygulu olmalıyız.
E) Bu kadar güzel, duygulu şiirler yazdığını bilmiyordum Niyazi’nin.
(I) Stad tıklım tıklım. (II) Heyecan dorukta. (III) Takım-lar sahaya çıkıyor. (IV) Karşılaşmanın hemen önünde antrenörle konuşuyoruz. (V) Basında çıkan söylentileri hatırlatıp soruyorum.
3.Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcükleri yerinde kullanmamaktan doğan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Başarı iyi çalışmakla kazanılır, bunu da öğrenmelisiniz.
B) Öğrenme, en iyi işin başında gerçekleşir.
C) Çocuk, küçükken sevilir, büyüyünce kendini sevdirmez.
D) Adam, iş başında belli olur.
E) Demir, tavında dövülür.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım pürüzü vardır?
A) Temiz çocuklara gıptayla bakarım.
B) Çocuk yaşta ise başladı, zavallı.
C) Kendine gel, çocuk olma, dedim.
D) Çocuk arkadaşına baktı, sonra sustu.
E) Çocukluk ne güzel çağdır.
Deyimler kalıplaşmış söz öbekleridir. Bir deyimin sözcükleri değiştirilip yerine başka sözcük konulamaz.
6.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir kullanım vardır?
A) Sesini duyunca keyfim geldi.
B) Yaptığı yanlışlar fark edilince kaçacak delik aradı.
C) Ona gününü göstermek gerek.
D) Beni dinlemiyorsun, söylediklerim bir kulağından girip diğerinden çıkıyor.
E) Dağ ardında olsun da yol ardında olmasın.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, aynı özneyi alamayan yüklemlerin bir arada kullanılmasından doğan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Biliyorsunuz, geçen yıl dünyamız çok hareketli günler yaşadı.
B) Ülkemizde birkaç kez gelen sanatçı, Türk kültürünü yakından tanıyor.
C) Biz gerektiğinde, bizim gibi düşünmeyenleri de savunuruz.
D) Yazarın ünü, dört bir tarafta yayılmış ve tüm dünyada tanınmıştı.
E) İmza gününde yazarla tanışıp bir süre konuştum.
8. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Eski filmler, televizyon kanallarında sık sık gösteriliyor.
B) Dil, edebiyat ve kültür birbirinden ayrılmaz bir bütündür.
C) Yaşamını, çok sevdiği ülkesinin güzelliklerini görüntülemeye adamıştı.
D) Siz seçimle biz yargı kararıyla eski görevlerimize döndük.
E) Yapılan haksızlıklara karşı duyarsız kalacak değiliz elbet.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
A) Kurtuluş savaşının çetin ve zor günleri unutulmamalı.
B) Aldığınız ilaçların içeriğine ve muhtevasına dikkat edin.
C) Sizin de öneri ve teklifleriniz değerlendirilecek.
D) Örneğin, mesela yanlışlıkla bir arada kullanılan sözcüklerdendir.
E) Şu ikizlere bak, birbirlerinin aynısının tıpkısı.
Bu kenti çekilmez kılan nedenlerin biri de …
10.Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa cümlede anlatım bozukluğu oluşur?
A) İnsanların birbirine soğuk davranmasıdır.
B) Yaşam şartlarının zorluğudur.
C) Yeşil alanların az olmasıdır.
D) Evlerin sağlıksız oluşudur.
E) Trafiğin yoğun olduğundandır.
“Bizi sevenler olduğu gibi hoşlanmayanlar da elbette vardır.”
11. Yukarıdaki cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni nedir?
A) Özne-yüklem uyumsuzluğu
B) Tamlama yanlışı
C) Dolaylı tümleç eksikliği
D) Noktalama eksikliği
E) Nesne eksikliği
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Arkadaşını günlerce aradı; ama bir türlü bulama-dı.
B) Yangın ormanlara, tarlalara çok zarar verdi.
C) Kardeşine her zaman baktı, sürekli korudu.
D) Kitabı evirdi, çevirdi; dolaba yerleştirdi.
E) Sözlüğü açtı, çalışmalarını sürdürdü.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Herkes bildiğini okur; ama kimi doğru okur kimi yanlış.
B) Ayrılalı çok olmamıştı ki, ondan hasret kokan bir mektup aldım.
C) Sınav başlayalı kaç dakika oldu, sen daha hâlâ 28. soruda mısın?
D) Sizin bu konudaki tavrınızın değişkenliği beni bıktırdı.
E) Güzel sanatların hemen hepsine, özellikle de resme, büyük ilgi duyarım.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) İlgi ve alakanıza sonsuz teşekkür ediyorum.
B) Yarın bizimle kursa gelecek misin, diye söylendi.
C) Dün, size geldi mi Fulya ile Işık.
D) Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi ?
E) Sözüne mi inanayım, görünüşüne mi?
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlatımın açık olmayışından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Roman, II. Dünya Savaşı’nı ve onun etkilerini anlatıyor.
B) Yaşlı yolcunun valizini yavaş yavaş odasına çıkardı.
C) Sanatçı, kendisi için verilen davete katılmadı.
D) Birçok öğrenci; çalışmadan, zorlanmadan üniversiteli olma eğilimindedir.
E) Her akşamüstü, güneş batarken, büyük bir zevkle buraya geliriz.
“Yazar, birtakım ilkelerden, yaşanmış, deneyimler-den yola çıkarak yapıtlarını oluşturmuş.”
16. Bu cümlede geçen sözcüklerin hangisi atıldığında anlatım düzelir?
A) birtakım
B) yaşanmış
C) yola
D) yapıtılarını
E) ilkelerden
“O, askerliğini elbette bitirdi, sanırım.”
17. Bu cümledeki anlatım bozukluğuna benzer bozukluk aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Hiç mi hiç çalışmazdı; ama sınavlarda sınıf birin-cisiydi.
B) Ara sıra oturup onunla eski günleri anarız.
C) Büyük bir ilgiyle gelip geçeni izlerdi dedem.
D) Ne olursa olsun başaracağınızı umuyorum.
E) Okuyucusuna değer veren yazar, onlara aldır-mazlık edemez.
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin yanlış kullanılması anlatım bozukluğuna neden olmuştur?
A) Dut yemiş bülbüle dönmüştü amcam, bütün gece konuştu durdu.
B) Dedemi, bir ayağı çukurda diye üzmemeye çalışıyoruz.
C) Ortaklığı kabul ettirebilmek için epeyce dil döktük bu genç adama.
D) Ne işle uğraştığını bilmiyorum; ama bir eli yağda, bir eli balda yaşıyor.
E) Oğulları işi yürütemeyince, babaları dizginleri eline aldı.
19. Aşağıdakilerden hangisi dil ve anlatım yönünden doğrudur?
A) Hemen getireceğini söyleyerek aldığı makası hâlâ geri götürmedi.
B) Sinemaya arkadaşlarıyla gider, onu hiç yalnız bırakmazlardı.
C) Yol yapımı baharda başlatıldı, sezon boyunca aralıksız sürdürülürdü.
D) Görevlilerin, beyaz kravat ve koyu renk ceket giymesi gerekir.
E) İyi bir hatip, dinleyicisini çok iyi tanıması gerekir.
“Vaktimiz dolduğu için kısaca özetlemenizi rica ediyorum sayın yarışmacı!”
20. Yukarıdaki cümlede görülen anlatım bozukluğu nasıl giderilir?
A) “dolduğu” yerine “kalmadığı” getirilerek
B) Cümlenin başına “lütfen” getirilerek
C) “sayın” yerine “sevgili” getirilerek
D) “özetlemenizi” yerin “yanıtlamanızı” getirilerek
E) “sayın” sözcüğü atılarak
YANITLAR
| 1. | C | 11. | C |
| 2. | D | 12. | C |
| 3. | D | 13. | D |
| 4. | B | 14. | A |
| 5. | D | 15. | B |
| 6. | A | 16. | B |
| 7. | D | 17. | D |
| 8. | D | 18. | A |
| 9. | A | 19. | C |
| 10. | E | 20. | A |
* Kimi sorularda içerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
